Aby poznać historią i kulturę regionu, zapraszamy na wycieczkę po miejscowościach leżących na terenie parku...

GRABIN

Historia tej niewielkiej osady sięga X wieku, a pierwsza udokumentowana wzmianka o tej wsi pochodzi z 1308 roku. Znajduje się tutaj zabytkowy kościół oraz dwór.

Dwór - położony jest w centrum wsi Grabin, prowadzą do niego aleje dębowe i kasztanowe, a od strony parku aleja grabowo-bukowa. Ma on charakter barokowy, wzniesiony został w latach trzydziestych XVIII wieku, w przededniu wojny siedmioletniej, po której Śląsk przeszedł w panowanie Prus.
Osada wielokrotnie zmieniała właścicieli, a budowniczym samego dworku był kapitan Żychliński. Przed II wojną wieś wchodziła w skład dóbr katolickiej linii rodziny Hohenzollern, mającej główną siedzibę wraz z Nadleśnictwem książęcym w Gryżynie.

Kościół - pod wezwaniem Jana Chrzciciela, pierwsza wzmianka sięga 1308 r. kiedy wymieniano go w spisie kościołów należących do diecezji poznańskiej. W XVI w przeszedł we władanie protestantów, którzy posiadali go do 1945 r. Dawny kościół był drewniany. Obecny zbudowany został w 1776 r. Ma on konstrukcję szachulcową.

GRYŻYNA

W miejscowości Gryżyna najcenniejszym zabytkiem jest zespół pałacowo-parkowy.

Pałac - położony jest we wschodniej części wsi, zbudowany został około 1820 roku z wykorzystaniem murów starszej budowli z XVII lub XVIII w., z tego okresu pochodzą piwnice. Park położony jest w bezpośrednim sąsiedztwie pałacu, założony w pierwszej połowie XIX wieku przy wykorzystaniu starszych drzew oraz urozmaiconej rzeźby terenu. Wiek drzewostanu szacowana jest na około 160 lat. W parku rośnie wiele drzew rodzimych, jak: dwustuletnie dęby, buki i lipy oraz aklimatyzowanych, jak: cyprysik błotny, choina kanadyjska, magnolia japońska.

Mauzoleum - zbudowane w 1872 r., w stylu neoklasycznym. Znajduje się w północnej części parku, u podnóża wzniesienia.

...i miejscowościach leżących w otulinie Parku:

KOSOBUDZ

Znajduje się tutaj kościół filialny wzmiankowany w 1496 roku. Pierwotna budowla była prawdopodobnie drewniana, na jej miejscu wzniesiono w 1879 roku obecny neogotycki kościół.

NIETKOWICE

W miejscowości znajduje się murowany kościół pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa z początku XIX wieku, posiadający czterokondygnacyjną wieżę oraz pałac klasycystyczny wzniesiony w miejscu starszego po pożarze w 1830 r., murowany, piętrowy z dwuspadowym dachem. Wielokrotnie przebudowany budynek zatracił walory historyczne, obecnie służy jako dom mieszkalny.

Z dawnej zabudowy dworskiej zachowały się stajnia i obora, powstałe w początkach XIX wieku.

SYCOWICE

W miejscowości znajduje się kościół filialny z połowy XVIII wieku. Świątynia posiada dwie kruchty i niewielką wieżę z kopulastym hełmem.

ZAWISZE

Osada o starej metryce, sięgającej XII wieku. W obecnym stanie jest to osada folwarczna z zabudową z końca XIX wieku i początku XX wieku. Dominantem jest tu zespół pałacowo-folwarczny, pałac zbudowano w 1874 roku, położony we wschodniej części wsi, założony został w połowie XIX wieku, a rozbudowany po 1945 roku.

MIĘDZYLESIE

To jedna z kilku miejscowości, które w pierwszej połowie XIII wieku znalazły się we władaniu klasztoru cysterek w Trzebnicy, nadania księcia Henryka Brodatego. Osadnictwo istniało tutaj od czasów wczesnodziejowych. W 1810 roku gdy dobra klasztorne uległy sekularyzacji, Międzylesie przeszło na własność państwa pruskiego. Zachowało się trzynastowieczne rozplanowanie wsi, z zabudową z przełomu XIX/XX wieku oraz usytuowanym na wiejskim placu kościołem.

Kościół wzniesiony został w latach 1833-1834 jako kościół ewangelicki o konstrukcji muru pruskiego, przykryty dwuspadowym dachem krytym ceramiczną karpiówką.

PRZETOCZNICA

Niemiecka nazwa wsi „Hammer” może świadczyć o tym, że osada dawniej była związana z hutnictwem. We wsi Przetocznica (położonej w otulinie GPK) urodziła się i spędziła dzieciństwo jedna z najsłynniejszych XVIII–wiecznych poetek Anna Luise Dürbach „die Karschin” - urodziła się 1 grudnia 1722 r., zmarła 12 października 1791 r. Poetka mieszkała i tworzyła także w Trzcielu, Świebodzinie, Wschowie i Głogowie, a po 1761 r. w Berlinie. Między innymi jej autorstwa są dwie ody poświęcone wielkiemu pożarowi Głogowa w 1758 r.

PODŁA GÓRA

Wieś powstała w XIII wieku jako mała ulicówka. Założona została przez klasztor cysterek z Trzebnicy jak podają źródła w 1267 r.

BĘDÓW

Kościół filialny - pod wezwaniem Trójcy Świętej. Zbudowany w 1882 roku, murowany z cegły, jednonawowy na rzucie prostokąta, z pięcioboczną apsydą od wschodu.

BUDACHÓW

Kościół - barokowy - zbudowany w latach 1782 – 1784.

Park - założony w końcu XVIII wieku. Pawilon parkowy – usytuowany był na terenie parku. W roku 1979 przeniesiony został do Zielonogórskiego Muzeum Etnograficznego w Ochli. Zbudowany w drugiej połowie XVIII wieku w stylu barokowym. Szachulcowy o konstrukcji drewnianej wypełnionej cegłą.

Budynek folwarczny – zbudowany około połowy XIX wieku.

Kuźnia – zbudowana około połowy XIX wieku, murowana z cegły.

Dom nr 63 – zbudowany w XVIII-XIX wieku, szachulcowy, parterowy.

BYTNICA

Kościół – ufundowany w XIII wieku, wymieniony jest w 1308 roku wśród kościołów diecezji poznańskiej. Utracony w dobie reformacji. Pozostawał w rękach protestantów do 1945 roku. Obecny kościół zbudowany w latach 1745-1750 w stylu barokowym.

Plebania – barokowa zbudowana w końcu XVIII wieku.

Pałac – zbudowany w XVIII wieku, przebudowany w 1800 roku w formie klasycystycznej.