29 sierpnia 2011 roku uchwałą Sejmiku Województwa Lubuskiego została zmieniona nazwa, przebieg granicy oraz powierzchnia Parku.

Od tego dnia właściwa nazwa Parku brzmi:

Łagowsko-Sulęciński Park Krajobrazowy, do niedawna noszący nazwę Łagowskiego Parku Krajobrazowego, wraz z otuliną utworzony został w kwietniu 1985r. Jego pierwotna powierzchnia wynosiła 4500 ha. W 1997 r. powiększony został do 4929 ha Parku i 6612 ha otuliny. 29 sierpnia 2011r. uchwałą Sejmiku Województwa Lubuskiego wprowadzono następujące zmiany: nazwa Parku została zmieniona na Łagowsko-Sulęciński Park Krajobrazowy, zwiększyła się powierzchnia Parku do 5367,2 ha, zmniejszyła się natomiast powierzchnia otuliny do 6394,7 ha. Uchwałą Sejmiku Województwa Lubuskiego z dnia 23 kwietnia 2018 r. skorygowano granice Parku, co wpłynęło na ostateczną powierzchnię parku 5438,50ha i otuliny 6554,80ha.

Park położony jest na terenie gmin Łagów i Sulęcin w województwie Lubuskim.
W granicach Parku znajduje się miejscowość Łagów, a na terenie otuliny: Jemiołów, Łagówek, Poźrzadło, Gronów, Stok i Osiedle Górnicze Sieniawa.

W skład Parku wchodzą:

• grunty leśne: ponad 65% powierzchni,
• jeziora: Trześniowskie, Łagowskie, Buszno, Buszenko, Linie, Bobrze, Czarne i „Majątkowe”,
• grunty orne: ok. 18%, łąki: ok. 5% powierzchni,
• tereny zabudowane: ok. 4% powierzchni

Park utworzony został dla zachowania i ochrony naturalnego krajobrazu polodowcowego, fauny, flory, ich naturalnych siedlisk, a także wartości kulturowych jego terenu.

Podstawy prawne utworzenia Łagowsko-Sulęcińskiego Parku Krajobrazowego:

• Rozporządzenie nr 23 Wojewody Lubuskiego z dnia 19 września 2005r. w sprawie wprowadzenia zakazów oraz ujednolicenia dotychczasowych zapisów ustanawiających obszar i granice Łagowskiego Parku Krajobrazowego.
• Uchwała nr XIII/119/11 Sejmiku Województwa Lubuskiego z dnia 29 sierpnia 2011 r. zmieniająca rozporządzenie nr 23 Wojewody Lubuskiego z dnia 19 września 2005 r. w sprawie wprowadzenia zakazów oraz ujednolicenia dotychczasowych zapisów ustanawiających obszar i granice Łagowskiego Parku Krajobrazowego
• Uchwała nr XLIV/677/18 Sejmiku Województwa Lubuskiego z dnia 23 kwietnia 2018 r. w sprawie Łagowsko-Sulęcińskiego Parku Krajobrazowego

Ponad 65 % powierzchni Łagowsko-Sulęcińskiego Parku Krajobrazowego pokryta jest lasami. Na uwagę zasługują tu buczyny, których wiek miejscami dochodzi do 130 lat, choć spotyka się pojedyncze, dużo starsze drzewa. Przeważająca część tych lasów, to kwaśna buczyna niżowa Luzulo pilosae-Fagetum, z grubą warstwą ściółki liściowej i ubogim runem. Charakterystyczne rośliny dna lasu to: bielistka siwa Leucobryum glaucum, kosmatka orzęsiona Luzula pilosa, bluszcz pospolity Hedera helix. Spotyka się też niewielkie fragmenty żyznych buczyn niżowych Melico Fagetum, gdzie runo jest bogatsze, a rosnące tu rośliny, to m. in. perłówka zwisła Melica nutans, przylaszczka, Hepatica nobilis, konwalijka dwulistna Maianthemum bifolium, marzanka wonna Galium odoratum, zachyłka trójkątna Gymnocarpium dryopteris. Największe skupienia buczyn zajmują północną i środkową część Parku.

Istotne znaczenie wśród przyrodniczych siedlisk leśnych Parku mają dąbrowy. Wyróżniono tu przede wszystkim typ kwaśnej dąbrowy typu pomorskiego Fago-Quercetum petrae, zajmujący głównie środkową jego część. Wśród roślin runa dominuje tu borówka czernica Vaccinium myrtillus, rośnie tu też obficie szczawik zajęczy Oxalis acetosella i paproć orlica Pteridium aquilinum.
Na niewielkich fragmentach powierzchni rosną lasy związane z wodą – łęgi olszowe, w tym postacie źródliskowe. Znaczną część powierzchni leśnej zajmują bory sosnowe, najczęściej na siedliskach ubogich dąbrów, z domieszką dębu, buka i świerka oraz obfitym runem złożonym głównie z borówki czernicy.

Ok. 7,7% powierzchni Parku zajmują wody. Do istotnych środowisk przyrodniczych Parku bezpośrednio uzależnionych od obecności wód, należą torfowiska. Są to przede wszystkim torfowiska typu przejściowego, niewielkie powierzchnie zajmują torfowiska typu wysokiego. Największe powierzchniowo skupienia tych torfowisk zobaczyć można w rezerwacie przyrody „Pawski Ług” oraz w północnej części Parku. Torfowiska typu niskiego, niegdyś występujące w dolinach Pliszki i Czarnej Wody, wiele lat temu uległy degradacji, głównie wskutek odwodnień i nawożenia, a obecnie znajdują się tu łąki.

Na terenie Łagowsko-Sulęcińskiego Parku Krajobrazowego stwierdzono występowanie ok. 530 gatunkówroślin naczyniowych, 74 gatunków mszaków, 203 gatunki grzybów wielkoowocnikowych i 77 gatunków porostów (stan na rok 2005).

Wśród roślin naczyniowych znajdują się 34 gatunkipodlegające ochronie prawnej, np. nasięźrzał pospolity Ophioglossum vulgatum, pełnik europejski Trollius europaeus, przylaszczka Hepatica nobilis, rosiczka okrągłolistna Droserwa rotundifolia, storczyki: kruszczyk szerokolistny Epipactis helleborine, buławnik wielkokwiatowy Cephalanthera damasonium, podkolan biały Platanthera bifolia, kukułka szerokolistna Dactylorhiza majalis. Wśród mszaków ochronie podlega 17 gatunków, w tym szereg gatunków torfowców Sphagnum.

Świat zwierząt

Chociaż w Polsce zarejestrowano ponad 35 tysięcy gatunków bezkręgowców, to jednak bardzo mało wiadomo o występowaniu tej grupy zwierząt na terenie Łagowskiego PK. Dane literaturowe podają tylko 15 gatunków ślimaków oraz 2 gatunki małży, w tym mającą wysoki status zagrożenia szczeżuję wielką Anodonta cygnea.
Spośród owadów wstępnie rozpoznano faunę motyli dziennych, ważek oraz chrząszczy z rodziny kózkowatych. Dotychczas stwierdzono 56 gatunków motyli dziennych z 96 występujących w województwie lubuskim. Za najcenniejszy można uznać, występującą w Dolinie Pliszki, przeplatkę diamina Melitaea diamina. Ponadto czerwończyk nieparek Lycaena dispar, paź królowej Papilio machaon oraz oba gatunki mieniaków Apatura również należą do gatunków stosunkowo rzadko spotykanych. Z 72 gatunków ważek znanych z terenu Polski, na terenie Łagowsko-Sulęcińskiego Parku Krajobrazowego znaleziono 41 gat., w tym: szklarnika leśnego Cordulegaster boltonii, żagnicę zieloną Aeshna viridis i zalotkę spłaszczoną Leucorrhinia caudalis. Ciekawej obserwacji dokonano w czerwcu 2007 roku - nad Jeziorem Bobrze zaobserwowano szafrankę czerwoną Crocothemis erythraea, gatunek południowoeuropejski, coraz częściej zlatujący na tereny Środkowej Europy.
Najlepiej rozpoznaną rodziną chrząszczy są kózkowate Cerambycidae. Z rodziny tej stwierdzono 32 gatunki, w tym kozioroga bukowca Cemmbyx scopolii. Z pozostałych interesujących gatunków chrząszczy zanotowano 11 gatunków biegaczy z rodzaju Carabus (1/3 gatunków występujących w Polsce), jelonka rogacza Lucanus cervus, ciołka matowego Dorcus parallelipipedus, kałużnicę czarnozieloną Hydrophilus piceus, bycznika Typhoeus typhoeus, rohatyńca Oryctes nasicornis i kwietnicę okazałą Protaetia aeruginosa.
Kręgowce, chociaż stanowią bardzo mały ułamek (2,2%) fauny Polski, są grupą stosunkowo dobrze rozpoznaną, chociaż stałym monitoringiem przez pracowników Parku objęte są tylko ptaki i płazy. Ogółem na terenie Parku zanotowano 234 gatunki kręgowców co stanowi 35% gatunków zarejestrowanych w Polsce.

W rzece Pliszce odnaleziono jedyny gatunek bezszczękowca – minoga strumieniowego Lampetra planeri, jednego z dwóch gatunków występujących na Ziemi Lubuskiej. Spośród 32 gatunków ryb stwierdzonych w wodach Parku (na 54 gatunki występujące w regionie) na uwagę zasługują te, które znalazły się na Czerwonej Liście gatunków zagrożonych: troć jeziorowa Salmo trutta lacustris , sieja Coregonus lavaretus, sielawa Coregonus albula, różanka Rhodeus sericeus, koza Cobitis taenia, piskorz Misgurnus fossilis, miętus Lota lota. Troć jeziorowa posiada najwyższy status zagrożenia – wprowadzona została do Jeziora Trześniowskiego w 2001 r. , skąd przedostała się do J. Łagowskiego i tworzy tu jedną z trzech stabilnych populacji na Ziemi Lubuskiej. Obecność 3 gatunków z rodziny łososiowatych: siei, sielawy oraz troci świadczy o dobrym stanie czystości wód jezior Parku, gdyż gatunki te preferują wody czyste, chłodne i dobrze natlenione. W kanale łączącym jeziora Buszno i Buszenko żyje mała ryba z rodziny karpiowatych – różanka. Swoim cyklem rozwojowym ściśle związana jest z małżami z rodzaju skójka i szczeżuja – jaja oraz pierwsze 3 tygodnie życia larwy spędza w jamie skrzelowej tych małży.

Na herpetofaunę Parku składa się 13 gatunków płazów oraz 5 gatunków gadów. Zwrócić można uwagę na występowanie dwóch gatunków wpisanych na Czerwoną Listę: traszkę grzebieniastą Triturus cristatus i kumaka nizinnego Bombina bombina. Z terenu Parku wymieniana jest także ropucha paskówka Bufo calamita, jednak gatunek ten nie został potwierdzony w ostatnim dziesięcioleciu. W roku 2008 udało się potwierdzić wcześniejsze doniesienia o występowaniu gniewosza plamistego Coronella austriaca. Łagowski PK jest jednym z kilkunastu znanych miejsc występowania tego gatunku na Ziemi Lubuskiej. Ptaki są najliczniejszą grupą kręgowców ŁSPK. Lista gatunków zaobserwowanych w ostatniej dekadzie liczy 148 pozycji, z tego 116 można uznać za lęgowe i prawdopodobnie lęgowe.
Zespół ptaków lęgowych buczyn (przebadany w połowie lat 80-tych, jest dosyć ubogi składa się z 25gatunków o zagęszczeniu 50 par/10 ha. Najliczniejszymi gatunkami są: zięba Fringilla coelebs, szpak Turnus vulgaris, bogatka Parus major, siniak Columba oenans. Gatunkami wyróżniającymi ten typ lasu od innych była obecność gnieżdżącego się w dziuplach gołębia – siniaka oraz nielicznej w Polsce muchołówki małej Ficedula parva.
Chociaż na terenie Parku wraz z otuliną znajduje się aż 10 jezior o łącznej powierzchni prawie 470 ha, to jednak zespół ptaków wodnych jest tu stosunkowo ubogi. W 2008 roku przebadano pod tym kątem dwa największe jeziora Parku: Trześniowskie i Łagowskie. Wykryto ok. 130 par lęgowych z 9 gatunków o zagęszczeniu ok. 5 par na 10 ha lustra wody i ponad 6 par w przeliczeniu na 1 km linii brzegowej. Podstawą ugrupowania były: perkoz dwuczuby Podiceps cristatus, łyska Fulica atra i krzyżówka Anas platyrhynchos oraz trzciniak Acrocephalus arundinaceus w szuwarze. Dodatkowo w brzegach jezior kopią swoje norki zimorodki Alcedo atthis, a w maju i czerwcu na tafli jezior pojawiają się samice gągoła Bucephala clangula wodzące młode, wyklute w dziuplach drzew otaczających jeziora lasów. Ciekawym faktem jest to, że co roku obserwuje się biało ubarwione pisklęta łabędzia niemego Cygnus olor, jest to odmiana genetyczna tego gatunku, zwana polską z uwagi na znaczną częstość jej wystepowania na terenie naszego kraju.
Kolejną grupą środowiskową są ptaki związane z rolniczymi terenami otwartymi. Środowiska takie pokrywają około ¼ powierzchni Parku. Najbardziej widocznymi gatunkami są skowronek Alauda arvensis, potrzeszcz Miliaria calandra, trznadel Emberiza citrinella, cierniówka Sylvia communis, gąsiorek Lanius collurio, a także – o dużym zagęszczeniu na wieloletnich odłogach – pokląskwa Saxicola rubetra. Do nielicznych na terenie Parku gatunków z tej grupy zaliczyć można czajkę Vanellus vanellus, srokosza Lanius excubitor, jarzębatkę Sylvia nisoria, przepiórkę Coturnix coturnix, kuropatwę Perdix perdix i dudka Upupa epops. Nad polami unoszą się polujące drapieżniki: pustułka Falco tinnunculus, myszołów Buteo buteo, kania ruda Milvus milvus.
Ssaki, ze względu na swój skryty, często nocny tryb życia, są grupą trudną do obserwacji. Stwierdzono 41 gatunków spośród 70 występujących na Ziemi Lubuskiej, ale dokładniejsze badania dotyczyły jedynie drobnych ssaków w lasach bukowych oraz nietoperzy. Do najliczniejszych gatunków drobnych ssaków leśnych należą: ryjówka aksamitna Sorex araneus, nornica ruda Clethrionomys glareolus, nornik bury Microtus agrestis, ryjówka malutka Sorex minutus i mysz leśna Apodemus flavicollis. Obserwacje nietoperzy w lipcu i sierpniu 2005 roku ujawniły obecność 6 gatunków, w tym znajdującego się na Czerwonej Liście mopka Barbastella barbastellus. W terenie najczęściej spotykane ssaki to: sarna Capreolus capreolus, lis Vulpes vulpes i wiewiórka Sciurus vulgaris. Stałym mieszkańcem terenów nadwodnych w północnej części terenu jest wydra. Natomiast nowym przybyszem jest bóbr, którego jedno stanowisko odnotowano w rynnie Czarnej Wody. Na terenie Parku występują też populacje gatunków obcych, mających duży wpływ na rodzimą faunę, takich jak norka amerykańska Mustela vison i jenot Nyctereutes procyonoides oraz szop pracz Procyon lotor.

Zabytki archeologiczne w Łagowie:

GRODZISKO NA SOKOLEJ GÓRZE

Na płaskim wzniesieniu zwanym Sokolą Górą, ok. 200 m na zachód od zamku joannitów znajduje się miejsce najwcześniejszego osadnictwa w Łagowie sprzed ok. 3 tys. lat. Znacznie później, pomiędzy XII, a XIII w. wybudowano tu gród typu stożkowatego, drewniano-ziemny, otwarty, o średnicy 20 m. W połowie XIV w., nieco dalej, powstało drugie grodzisko, również drewniano-ziemne, ale o charakterze obronnym. Do dziś na powierzchni widoczne są pozostałości po nim w postaci podwójnych wałów. Podczas badań archeologicznych odnaleziono tu okucia ksiąg liturgicznych wykonane z brązu, fragmenty uprzęży, żelazne i brązowe ozdoby, groty strzał i inne elementy uzbrojenia. Z chwilą powstania zamku w 2 poł. XIV w., grodzisko pełniło funkcję podgrodzia i z czasem zostało opuszczone. Dziś prowadzi tam ścieżka przyrodniczo-historyczna „Sokola Góra“.

Wybrane zabytki architektury Łagowa i okolic:

ZAMEK JOANNITÓW I MURY OBRONNE

Najbardziej znana budowla Łagowa. Został wzniesiony przez joannitów w 2 poł. XIV w., prawdopodobnie w miejscu wcześniej istniejącej budowli obronnej. Wybudowany z kamienia i cegły na planie zbliżonym do kwadratu o wymiarach 34 x 30 m, na niewielkim, sztucznie podwyższonym wzniesieniu. Składa się z budynków mieszkalnych, wieży i murów obronnych. Najstarsze jest skrzydło zachodnie. Wieża, wysunięta poza obręb murów, składa się z kwadratowego cokołu o wysokości 8,5 m i wznoszącego się na nim 35 metrowego cylindra. Na początku XVIII zamek przebudowano w stylu barokowym, dawny charakter zachowała tylko wieża i sala parterowa (obecnie kawiarnia). Mury zbudowane są z różnego materiału i różnymi technikami. Najbardziej warowna jest część od strony południowej i zachodniej, tu znajdowały się otwory strzelnicze i wyrzutnie zwane machikułami. Joannici rządzili zamkiem i przyległościami ponad 400 lat. Po kasacie zakonu stał się własnością bogatych rodów brandenburskich, aż do końca II wojny światowej. Obecnie mieści się tu hotel. Do zwiedzania udostępniona jest wieża.

BRAMA POLSKA

Ceglana budowla gotycka wzniesiona w XV w. na przedłużeniu drogi z Gronowa, wraz z obwarowaniami stanowiła element obrony południowego fragmentu pasa umocnień. W XVII w. została otynkowana, tynki zdjęto dopiero w 1958 r. Za bramą znajdowała się 30-metrowa fosa, której pozostałością jest dziś kanał łączący jeziora. Brama, gruntownie wyremontowana, zachowała zabytkową strukturę. Obecnie znajduje się tu stanica wędkarska PZW.

BRAMA MARCHIJSKA

Zbudowana w XVI w., ma konstrukcję mocniejszą niż Brama Polska, ze względu na trudniejsze warunki obrony. Pierwotnie wyłącznie ceglana, w XVII w. podwyższona o część szachulcową, łączyła się z kamiennymi murami otaczającymi zamek od zachodu. Obecnie mieszczą się tu pokoje gościnne PZW.

KOŚCIÓŁ PARAFIALNY

Kościół pod wezwaniem św. Jana Chrzciciela. Wzniesiony w 1726 r. z kamienia i cegły, prawdopodobnie na miejscu dawnej kaplicy. W 1867 r. gruntownie przebudowany i rozbudowany o wieżę i poprzeczną nawę. Wewnątrz kościoła znajdują się empory i kilka późnorenesansowych płyt nagrobnych, wśród nich jednego z łagowskich komandorów.

KAMIENICZKI

Położone między bramami w centrum Łagowa. Po wielkim pożarze w 1842 r. , domy południowej pierzei rynku odbudowano w stylu kamieniczek. Domy północnej pierzei wybudowano z nietrwałego materiału, w konstrukcji szkieletowej, dlatego do dziś zachował się tylko jeden budynek, w którym obecnie mieści się punkt informacji turystycznej Gminy Łagów. Pomiędzy bramami funkcjonował niegdyś niewielki rynek z fontanną - centrum życia handlowego miasteczka.

WIADUKT KOLEJOWY

Znajduje się w Łagowie rozpięty nad drogą w kierunku Żelechowa, powstał w 1909 r. , na trasie nowej linii kolejowej z Toporowa do Międzyrzecza. Jego wysokość wynosi 25 m, a długość 40 m. Zbudowany jest z cegły i granitu. Harmonijne proporcje, wysmukłość łuków i wkomponowanie w krajobraz pozwalają zaliczyć ten obiekt do najciekawszych zabytków techniki województwa lubuskiego.

KOŚCIÓŁ KLASYCYSTYCZNY

Znajduje się w Jemiołowie - z końca XVIII w. z drewnianą wieżą; malowniczo położony, w okolicy okazałe drzewa.

KOŚCIOŁY SZACHULCOWE

• w Łagówku - z XVIII w. z drewnianą wieżyczką.
• w Poźrzadle - z XVIII w. z drewnianą wieżą, obok szachulcowa pastorówka, w której mieści się m. in. wystawa i sprzedaż dzieł sztuki.
• w Żelechowie - z XVII w. z drewniana wieżą; neorenesansowy pałac z XIX w. z parkiem.

KOŚCIÓŁ NEOROMAŃSKI

Znajduje się w Sieniawie - z 2 poł. XIX w. z drewnianą wieżą z w. XVIII.; ośrodek górnictwa węgla brunatnego od 1873r.

Inne zabytki:

PARK PRZY ZAMKU JOANNITÓW

Istniejący w dzisiejszym układzie, został założony w połowie XIX w., po pożarze miasta Jego powierzchnia wynosi 1,5 ha. Niektóre z rosnących tu drzew, w wieku ok. 200 lat, uznane zostały za pomniki przyrody. Są to: dąb szypułkowy o obw. 435 cm, klon pospolity o obw. 290 cm, dwa świerki pospolite o wysokości 30 m i obwodzie ponad 260 cm i lipa szerokolistna o obw. ponad 300 cm. Oprócz nich rosną tu inne okazałe drzewa, m. in. rozłożysty buk odmiany czerwonej, jawory i olchy. W zachodniej części parku usytuowany jest niewielki amfiteatr i kino letnie, zbudowane w 1969 r. , z okazji inauguracji I Lubuskiego Lata Filmowego.

DAWNY CMENTARZ EWANGELICKI

Położony na szczycie wzgórza Sokola Góra, na południowo-zachodnim brzegu Jez. Trześniowskiego. Założony w XIX w., najstarszy nagrobek pochodzi z 1860 r. Rozplanowany na rzucie prostokąta, jego granice wyznaczają aleje drzew, dziś niekompletne. Obecnie zdewastowany, choć zachowało się kilkadziesiąt XIX-wiecznych nagrobków i płyt z charakterystycznymi zdobieniami. Dość dobrze zachowany szpaler grabowy, kilka drzew (lipy, jawory) w wymiarach pomnika przyrody. W runie rośliny podlegające ochronie: barwinek pospolity, bluszcz, przylaszczka.

Ciekawostki historyczne

LIPA LUIZY

Na skrzyżowaniu szlaków czarnego z niebieskim, na południowo-zachodnim krańcu jez. Buszno rośnie ok. 100-letnia lipa drobnolistna. Drzewo posadzono tu na pamiątkę przejazdu przez łagowskie lasy pruskiej królowej Luizy, która w 1806 r. uchodziła tędy przed Napoleonem, a później, zachwycona pięknem tutejszej przyrody, przyczyniła się do powstania Królewskiego Nadleśnictwa Łagowskiego.

JOANNICI

Jeden z trzech wielkich zakonów rycerskich, obecnie wciąż istniejący. Pełna jego nazwa to: Suwerenny Rycerski Zakon Szpitalników Świętego Jana Jerozolimskiego. Powołany do życia w 1120 r. w Jerozolimie w celu ochrony pielgrzymów przybywających do świętego miasta. Dziś główna siedziba zakonu znajduje się w Rzymie. Jest prekursorem powstania Międzynarodowego Czerwonego Krzyża. W Łagowie obecni w latach 1347-1810.

ZWIERZYNIEC

Na terenie dzisiejszego rezerwatu „Nad jeziorem Trześniowskim“, u podnóża Sokolej Góry istniał niegdyś zwierzyniec, utrzymywany przez właścicieli zamku. Założony ok. 1730 r. przez ówczesnego komandora łagowskiego Christiana Ludwika Hohenzollerna las miał wówczas charakter parkowy, między drzewami stały klatki ze zwierzętami.

Zapraszamy do zwiedzania Parku na jednym ze szlaków turystycznych:

TRASY TURYSTYCZNE

Szlaki piesze:

• Niebieski – Góra Bukowiec - Jezioro Buszenko (ok. 3 km),
• Czarny – Jezioro Buszno - Gorajec - Buszenko (ok. 3 km),
• Czerwony – Jezioro Buszno - Jezioro Buszenko - Jezioro Trześniowskie - Łagów (ok. 11 km),
• Żółty – Łagów - Jezioro Trześniowskie - Góra Bukowiec - Wielowieś (ok. 12 km),
• Nordic Walking – Okolice Jeziora Łagowskiego, Trześniowskiego oraz Łagowa

Szlaki rowerowe:

• Czarny – okolice Jeziora Buszno - wzdłuż Strugi Jeziornej - Wielowieś (ok. 4 km),
• Czerwony – Skrót szlaku Żółtego, zaczyna się w okolicach Łagówka, a kończy w okolicach Jeziora Buszno (ok. 8 km),
• Czarny – okolice Jeziora Buszno (pętla) (ok. 4 km),
• Niebieski – Góra Bukowiec - Jezioro Buszenko (ok. 3 km),
• Żółty – Trzemeszno Lub. - Wielowieś - Rozdroże Bukowe - Łagówek - Łagów - Raków - Walewice (ok. 24 km),

Ścieżki edukacyjne:

• "Sokola Góra" – na terenie rezerwatu przyrody "Nad Jeziorem Trześniowskim" (ok. 2 km),
• "Pawski Ług" – prowadzi wzdłuż Jeziora Łagowskiego do rezerwatu "Pawski Ług" (ok. 4 km)
• „Łagowskie szkatuły” – prowadzi ulicami Łagowa i przez teren rezerwatu przyrody "Nad Jeziorem Trześniowskim” (ok. 2 km)

Edukacja w Łagowsko-Sulęcińskim Parku Krajobrazowym może być realizowana w formie:

• Zajęć edukacyjnych na trasie ścieżek przyrodniczych Łagowsko-Sulęcińskiego Parku Krajobrazowego,
• Kursu pt. bioróżnorodność twojej okolicy na przykładzie motyli dziennych i ważek (dwu dniowe zajęcia trwające kilka godzin); kursy takie mogą być prowadzone na zajęciach pozalekcyjnych (kółka zainteresowań przyrodniczych, zajęcia w czasie wakacji szkolnych, wakacyjne zielone szkoły).
• Prelekcji – wykład połączony z prezentacją wizualną na tematy dotyczące ochrony przyrody m. in.:

• Walory przyrodnicze Łagowsko-Sulęcińskiego Parku Krajobrazowego
• Park krajobrazowy jako jedna z 10 form ochrony przyrody w Polsce (omówienie wszystkich form)
• Ochrona gatunkowa roślin, grzybów i zwierząt (z naciskiem na gatunki występujące w parkach krajobrazowych Województwa Lubuskiego)
• Parki krajobrazowe Województwa Lubuskiego jako centra bioróżnorodności
• Natura 2000 – ogólno europejska sieć obszarów chronionych
• Dowolnie ustalony temat

Prelekcje realizowane są w szkołach, kierowane są do uczniów szkół gimnazjów oraz uczniów klas 5 i 6 szkoły podstawowej.

Informujemy, że:

• Zajęcia prowadzone są nieodpłatnie,
• Za bezpieczeństwo uczniów odpowiedzialny jest opiekun grupy,
• Zajęcia prowadzone są w grupach 10-30 osobowych,
• Zajęcia mogą być prowadzone od poniedziałku do piątku w godzinach 8:30 – 14:30,
• Zgłoszenia przyjmujemy z co najmniej dwutygodniowym wyprzedzeniem pod nr. telefonu 572 279 875

Zapraszamy do galerii zdjęć Łagowsko-Sulęcińskiego Parku Krajobrazowego WEJŚCIE

Rezerwaty przyrody na terenie Łagowsko-Sulęcińskiego Parku Krajobrazowego:

• Rezerwat Nad Jeziorem Trześniowskim – leży w bezpośrednim sąsiedztwie Łagowa. Został utworzony w 1965 roku. Zajmuje obszar 47,73 ha, rozciąga się wąskim pasem wzdłuż zachodniego brzegu Jeziora Ciecz (Trześniowskiego). Do najcenniejszych elementów

  

  przyrody rezerwatu należy wyjątkowo urozmaicona rzeźba terenu, która wraz z ponad 100-letnią buczyną stanowi o jego wybitnych walorach krajobrazowych. Buczyna porastająca morenowe wzgórza w początkowej i środkowej części rezerwatu jest pochodzenia naturalnego. Fauna rezerwatu nie jest bogata, ale ciekawa. Możemy tu spotkać: żabę trawną, ryjówkę aksamitną i ryjówkę malutką. W dziuplach starych buków gniazdują gołębie siniaki, dzięcioły: duży, czarny i zielonosiwy. W wieku XII-XIV na Sokolej Górze (obecnie jest to fragment rezerwatu) istniał warowny gród. Do dzisiaj niewiele po nim zostało, drewniane części chat i umocnień bezpowrotnie uległy zniszczeniu, niemniej nadal wyraźnie widoczny jest potrójny pas obronnych wałów i fosa. Na początku XIX wieku na terenie dzisiejszego rezerwatu, znajdował się mały ogród zoologiczny – zwierzyniec, utrzymywany przez właścicieli zamku
• Rezerwat Buczyna Łagowska – leży około 5 km na północ od Łagowa. Jest drugim rezerwatem w województwie pod względem wielkości i znaczenia chroniącym kompleks

  

  buczyn w większości w wieku około 150 lat. Przed II wojna świtową istniał tu rezerwat Buczyny koło Łagowa o powierzchni ponad 2 000 ha. Po wojnie rezerwat utworzono w 1968 roku, dla zachowania ze względów naukowych, dydaktycznych i krajobrazowych fragmentu lasu bukowego na krańcu jego naturalnego zasięgu. Jest to rezerwat typu leśnego. Jego powierzchnia wynosi 115,86 ha.  Prawie cały rezerwat porastają żyzne i kwaśne buczyny niżowe. W drzewostanie dominuje buk z niewielką domieszka sosny i modrzewia. Na terenie rezerwatu możemy spotkać charakterystyczne dla buczyn gatunki ptaków - siniaka i muchołówkę małą
• Pawski Ług - leży około 1,5 km na południe od Łagowa. Jeden z najstarszych rezerwatów torfowiskowych w województwie, obszar chroniony przed II wojną światową pod nazwą Perschkenlauch bei Lagow. Został utworzony w 1970 roku. Początkowo jego powierzchnia była niewielka i wynosiła 3,67 ha. W 2002 roku rezerwat powiększono do 34,52 ha włączając otaczające tereny leśne i niewielkie, zarastające torfowym płem jeziorko. Na terenie rezerwatu znajduje się torfowisko, którego pokłady torfu przekraczają 5 m i kładka edukacyjna. Rośnie tu rosiczka okrągłolistna, bagno zwyczajne, modrzewica europejska, wełnianki, żurawina błotna, czermień błotna. W północnej części rezerwatu znajduje się niewielkie jeziorko. Na obrzeżu rezerwatu przy drodze powiatowej znajduje się pomnik przyrody – 110 letnia topola biała.
  Badania przeprowadzone przez zespól naukowców i prof. Mariusza Lamentowicza z Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu wykazały że teren rezerwatu przed zasiedleniem Łagowa przez joannitów był bardzo wilgotnym bagnem, otoczonym pierwotnym lasem. Naukowcy wykazali obecność węgla drzewnego w torfie pochodzącym z rezerwatu, który sugeruje że las był regularnie palony na małą skalę przez zamieszkujące te tereny plemiona słowiańskie. Wraz z pojawieniem się joannitów zwiększyła się intensywność eksploatacji przyrody. W badanych warstwach torfu zaczęło pojawiało się coraz więcej pyłku zbóż. Wskazuje to, na wylesienie terenów wokół rezerwatu a w miejscu lasu pojawiły się pola uprawne, łąki i pastwiska. Naukowcy wnioskują, że wylesianie mogło mieć wpływ na poziom wód gruntowych w torfowisku Pawski Ług.

Pomniki przyrody na terenie Łagowsko-Sulęcińskiego Parku Krajobrazowego

W Łagowsko-Sulęcińskim Parku Krajobrazowym szczególnej ochronie poddane są również pojedyncze obiekty przyrodnicze. Są to przeważnie wiekowe drzewa o znacznych rozmiarach. Większość z nich znajduje się w Łagowie na terenie parku zamkowego, a część w okolicznych miejscowościach:

• Tulipanowiec amerykański (Liriodendron tulipifera) - zlokalizowany za budynkiem Ośrodka Wypoczynkowego „Leśnik”. To wyjątkowe drzewo o oryginalnym kształcie liści pochodzi z Ameryki Północnej. Wiek około 200 lat, wysokość 22 m, obwód pnia 340 cm.

  

• Świerk pospolity (Picea abies) -  rośnie w parku przy zamku Joannitów, obwód pnia 270 cm.
•  Świerk pospolity (Picea abies) - rośnie w parku przy zamku Joannitów, obwód pnia 260 cm.
• Dąb szypułkowy (Quercus robur) - rośnie w parku przy zamku Joannitów, obwód pnia 435 cm.
• Klon pospolity (Acer platanoides) - rośnie w parku przy zamku Joannitów, obwód pnia 290 cm.
• Lipa drobnolistna (Tilia cordata) - rośnie w parku przy zamku Joannitów, obwód pnia 380 cm.
• Topola biała (Populus alba) - rośnie przy rezerwacie „Pawski Ług”, obwód pnia 380 cm.
• Lipa drobnolistna (Tilia cordata) - rośnie przy ul. Chrobrego w Łagowie naprzeciw Ośrodka Wypoczynkowego Leśnik, obwód pnia 535 cm.
• Daglezja zielona (Pseudotsuga menziesii) - 10 sztuk rosnących na terenie oddziału 154 f, nadleśnictwo Sulęcin w pobliżu leśniczówki Winklera, obwody pni 235-320 cm.
• Powierzchniowy pomnik przyrody “Cisy Łagowsko-Sulęcińskie” - zlokalizowany jest w północno-wschodniej części parku na terenie gminy Sulęcin. Powierzchnia wynosi 1,66 ha. Jest to jedno z bogatszych stanowisk cisa (Taxus baccata) w województwie. Na terenie pomnika przyrody występują 202 okazy cisa. Cisy rosną w rynnie polodowcowej, w dolnym piętrze drzewostanu sosnowo-świerkowego. Cisy prawdopodobnie zostały posadzone przez niemieckich leśników. Najstarsze drzewa liczą około 130-150 lat, a ich wysokość dochodzi do 11 m. Teren pomnika przyrody jest ogrodzony.
• Lipa drobnolistna (Tilia cordata) - rośnie w okolicach Jemiołowa, obwód pnia 425 cm.
• Sosna zwyczajna (Pinus sylvestris) rośnie przy czerwonym szlaku rowerowym i pieszym przy jeziorze Buszenko, obwód pnia 327 cm.
• Dąb szypułkowy (Quercus robur) - rośnie w otulinie parku w gminie Torzym, obwód pnia 490 cm.
• Wierzba biała (Salix alba) - rośnie w otulinie parku, w okolicach Jemiołowa, obwód pnia 360 cm.
• Dąb szypułkowy (Quercus robur) - rośnie w otulinie parku, w okolicach Jemiołowa, obwód pnia 410 cm.
• Lipa szerokolistna (Tilia platyphyllos) - rośnie w otulinie parku w Jemiołowie, obwód pnia 412 cm.
• Daglezja zielona (Pseudotsuga menziesii) –  8 sztuk rosnących w dawnej alejce, w otulinie parku, w gminie Sulęcin w bliskim sąsiedztwie leśniczówki Winklera, na terenie oddziału 154 g nadleśnictwa Sulęcin, obwody pni 235-320 cm.
• Buk zwyczajny (Fagus sylvatica) - rośnie w otulinie parku, w  gminie Sulęcin, na terenie oddziału 225g, nadleśnictwa Sulęcin, obwód 517 cm.
• Głaz narzutowy - zlokalizowany w otulinie parku, w gminie Sulęcin, na terenie oddziału 418p, nadleśnictwa Sulęcin, wysokość 1,1 m, obwód 265 cm.

Użytki ekologiczne na terenie Łagowsko-Sulęcińskiego Parku Krajobrazowego

• Użytek ekologiczny “Torfowisko Barcikowo” - to liczące 3,62 ha torfowisko, leżące 1,5 km na zachód od Łagowa. Z rzadkich roślin rosną tu żurawina błotna Oxycoccus quadripetalus i bobrek trójlistkowy Menyanthes trifoliata. Są też dwa gatunki wełnianki: pochwowata Eriophorum vaginatum i wąskolistna E. angustifolium. Torfowisko ma charakter przejściowy, tzn. oprócz wody opadowej, zasilane jest także przez bardziej zasobne w substancje odżywcze wody podskórne, nie występuje tu więc charakterystyczna dla pobliskiego “Pawskiego Ługu” rosiczka okrągłolistna. Użytek jest też miejscem godowym płazów
• Mokradła nad Jeziorną – śródleśne mokradło położone w dolinie rzeki Jeziornej w północno-wschodniej części parku. Utworzone w 2010 roku o powierzchni 16,92 ha. Wzdłuż użytku ekologicznego występują siedliska roślinności rosnącej na terenach podmokłych stanowiące dogodne warunki do rozwoju płazów.
• Maszar Wełniankowy – śródleśny mszar wełniankowo-torfowy położony w północnej części parku w niecce bezodpływowej. Utworzony w 2010 roku o powierzchni 1,57 ha. Użytek ekologiczny jest miejscem występowania bobra europejskiego (Castor fiber).
• Buszenko -  śródleśny mszar torfowiskowy, położony w niecce bezodpływowej w północnej części parku. Utworzony w 2010 roku o powierzchni 1,06 ha. Użytek ekologiczny jest miejscem występowania rzadkich gatunków roślin i zwierząt takich jak: żurawina błotna (Vaccinium oxycoccos), brzoza omszona (Betula pubescens), wełnianka pochwowata (Eriophorum vaginatum), wąskolistna (Eriophorum angustifolium), czermień błotna (Calla palustris), kumak nizinny (Bombina bombina), rzekotka drzewna (Hyla arborea ) i żuraw (Grus grus).
• Żurawina – śródleśny mszar wełniankowo-torfowiskowy, położony w niecce bezodpływowej w północnej części parku. Utworzony w 2010 roku o powierzchni 1,57 ha. Użytek ekologiczny jest w 20% porośnięty brzozą omszaoną (Betula pubescens).
• Żurawina I - śródleśny mszar wełniankowo-torfowiskowy, położony w niecce bezodpływowej w północnej części parku. Utworzony w 2010 roku o powierzchni 1,57 ha. Użytek ekologiczny jest w 40% porośnięty brzozą omszaoną (Betula pubescens). Na obrzeżach użytku ekologicznego występują krzewy wierzbowe.
• Łąka Storczykowa w Wielowsi – znajduje się w północnej części parku na zboczu morenowym. Utworzony w 2010 roku o powierzchni 0,74 ha.  Użytek ekologiczny jest miejscem występowania rzadkich gatunków roślin takich jak: nasiężał pospolity (Ophioglossum valgatum), listera jajowata (Listera ovata), kukułka szerokolistna (Dactylorhiza majalis).

Park podlega ochronie w zakresie międzynarodowego prawa ochrony przyrody: Obszar Natura 2000 PLH080008 "Buczyny Łagowsko-Sulęcińskie”

Strony, na które warto zajrzeć:

Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Gorzowie Wielkopolskim

Lasy Państwowe

Geoportal

Internetowy System Aktów Prawnych

Polska Czerwona Księga Zwierząt – Bęzkręgowce

Przegląd Przyrodniczy

Ziemia Lubuska

Muzeum Ziemi Lubuskiej

Ogólnopolskie Towarzystwo Ochrony Ptaków