Geologia to dziedzina nauki, dzięki której możemy poznać odpowiedzi na wiele nurtujących pytań odnoszących się do naszej planety, m.in. z czego się składa oraz kiedy i jak powstała.

Jezioro pokopalniane po wydobyciu iłów ceramicznych fot. K. Dziurewicz
Jezioro pokopalniane po wydobyciu iłów ceramicznych fot. K. Dziurewicz
Wyjaśnianiem procesów związanych z tworzeniem się ziemi, zajmowali się już starożytni filozofowie, dlatego genezę nazwy możemy szukać właśnie w języku greckim: geo- oznaczało ziemię logos- naukę. Niestety ograniczone w tamtych czasach narzędzia badawcze nie pozwalały na dokładniejsze badanie ziemi.

Tak naprawdę dopiero XVII i XVIII wiek był okresem największego zainteresowania geologią, co wiązało się z rozkwitem górnictwa, przemysłu i nauki. Rozwijający się przemysł i nuka wpływały na coraz większe zainteresowanie mineraologią i paleontologią. Znajdowane w kopalniach skamieliny dawały naukowcom nowe spostrzeżenia na temat rozwoju ziemi i istniejącego na nim życia. Natomiast mineralogia pozwalała na coraz trafniejsze określenie występowania złóż kopalnych i wykorzystanie zasobów ziemskich w różnych dziedzinach życia jak, przemysł jubilerski, budownictwo czy kosmetyka.

Jezioro pokopalniane Afryka przy ścieżce geologiczno edukacyjnej Dawna Kopalnia Babina fot. K. Dziurewicz
Jezioro pokopalniane Afryka przy ścieżce geologiczno edukacyjnej Dawna Kopalnia Babina fot. K. Dziurewicz

Procesy geologiczne mają też nieodzowny wpływ na życie biologiczne i jego różnorodność. Występowanie naturalnych zasięgów roślin bywa często związane bezpośrednio z glebami, które swoją zmienność zawdzięczają procesom geologicznym, jakie miały miejsce tysiące lat temu. Mowa tu oczywiście o procesach zalewania skorupy ziemskiej przez morza i oceany, występowanie zlodowaceń, wypiętrzania się skał i ruchy płyt tektonicznych.

W Polsce jak i na świecie tworzone są obszary chroniące wyjątkowe pod względem geologicznym miejsca, tworząc globalną sieć Geoparków pod patronatem UNESCO. Aktualnie w kraju mamy trzy Geoparki: rejon Góry Świętej Anny, Karkonoski Park Narodowy oraz obszar moreny czołowej Łuku Mużakowa.

Wieża widokowa przy ścieżce geologiczno edukacyjnej Dawna Kopalnia Babina fot. K. Dziurewicz
Wieża widokowa przy ścieżce geologiczno edukacyjnej Dawna Kopalnia Babina fot. K. Dziurewicz
W tym ostatnim poruszając się geościeżką „Dawna Kopalnia Babina” poznajemy procesy geologiczne i następstwa przejścia lądolodu ok. 450 tys. lat temu. Zmiany w strukturach warstwowych, były początkiem rozwoju przemysłu wydobywczego węgla brunatnego, iłów ceramicznych i piasków szklarskich. Antropogeniczne skutki eksploatacji kopalin możemy podziwiać w postaci wielobarwnych jezior pokopalnianych, a na tereny po dawnych kopalniach wkracza natura.

Warto zdać sobie sprawę, jak skomplikowana budowa naszej planety ma ogromny wpływ na zasięg i występowanie gatunków zwierząt i roślin oraz na rozwój lokalnej społeczności. Gorąco zapraszam do odwiedzin Parku Krajobrazowego „Łuk Mużakowa”, gdzie możemy podziwiać tą niezwykłą mozaikę historii, geologii i biologii.

Krzysztof Dziurewicz

Strażnik w Parku Krajobrazowym „Łuk Mużakowa”