Rola martwego drewna w lesie zajęcia w terenie fot. archiwum PPK
Rola martwego drewna w lesie zajęcia w terenie fot. archiwum PPK
Do jednych z głównych zadań Zespołu Parków Krajobrazowych Województwa Lubuskiego poza szeroko rozumianą ochroną przyrody należy edukacja przyrodnicza, dlaczego jest ona  tak ważna? 

„Czym skorupka za młodu nasiąknie, tym na starość trąci” – przysłowie jakże trafne w przypadku młodych, chłonnych i otwartych umysłów naszych dzieci. W dobie katastrof w środowisku naturalnym, zmian antropogenicznych jakie w nim zachodzą, bezpowrotnej utracie wielu gatunków zwierząt i roślin, warto się zastanowić jak temu zapobiec. Jednym ze sposobów jest właściwe kształtowanie światopoglądu kolejnych pokoleń, uwrażliwienie ich na otaczający świat, zbliżenie do przyrody oraz nauczenie odpowiedniego podejścia do żyjących istot. Tego wszystkiego uczą przyrodnicy z ZPKWL na prowadzonych zajęciach edukacyjnych, które podzielone zostały na zajęcia teoretyczne, praktyczne lub ich kombinację.

Na ścieżce przyrodniczo edukacyjnej Jeziora Gołyńskie lesie fot. archiwum PPK
Na ścieżce przyrodniczo edukacyjnej Jeziora Gołyńskie lesie fot. archiwum PPK
W skład Zespołu Parków Krajobrazowych Województwa Lubuskiego wchodzi siedem parków. Dwa z nich tj. Barlinecko-Gorzowski PK oraz Pszczewski PK posiadają własne zaplecze edukacyjne w postaci budynku Leśnej Stacji Dydaktycznej w Lipach oraz Ośrodka Edukacji Przyrodniczej w Pszczewie. Pozostałe parki edukację prowadzą w terenie lub w szkołach i przedszkolach.  Zajęcia teoretyczne i wykłady przygotowane zostały dla różnych grup wiekowych i obejmują tematykę przyrodniczą od bardzo ogólnej np. „Wędrówka kropli wody”, gdzie zapoznać się można z krążeniem wody w przyrodzie i jej stanami skupienia  do badań wcześniej przygotowanych preparatów (lub wykonanych samodzielnie przez dzieci) pod mikroskopami.  Jednak to bezpośredni kontakt z naturą najlepiej uczy szacunku do niej i rozbudza ciekawość. Dlatego na terenie wszystkich parków przygotowane zostały ścieżki przyrodnicze. Pracownicy parków opowiadają m.in. o zależnościach jakie obowiązują w świecie przyrody, życiu w lesie, zwierzętach i roślinach, formach ochrony przyrody - stwarzają warunki, w których poprzez obserwację otoczenia dzieci zaczynają doceniać naturę. Takie bezpośrednie obcowanie z przyrodą pozwala na wyrobienie właściwego stosunku do otaczającego świata i ułatwia zrozumienie
Rozpoznawanie tropów zwierząt zajęcia w szkole fot. archiwum PPK
Rozpoznawanie tropów zwierząt zajęcia w szkole fot. archiwum PPK
zjawisk i praw nim rządzących. Dodatkową korzyścią takiej edukacji jest również regeneracja sił psychicznych podopiecznych, poprzez oderwanie od stresogennego środowiska, i zajęcia umysłów dzieci pozytywnymi tematami.

Wyznaczone ścieżki przyrodnicze pokazują możliwie jak najwięcej ciekawych, wartościowych miejsc i tematów. Może być to stare powalone drzewo, mrowisko, czy jeziorko śródleśne. Oczywiście jako prowadzący edukację my również zadajemy pytania, przez co wciągamy dzieci do dyskusji i szukania rozwiązań. 

Po co chronić przyrodę, czy mrówki leśne są pożyteczne, czy wypalanie traw jest dobre, jakie ptaki odlatują na zimę? Takich pytań zadajemy wiele i na szczęście dobrych odpowiedzi uzyskujemy również wiele. 

Zajęcia w Ośrodku Edukacji Przyrodniczej w Pszczewie fot. archiwum PPK
Zajęcia w Ośrodku Edukacji Przyrodniczej w Pszczewie fot. archiwum PPK

Im szybciej rozpoczniemy edukację przyrodniczą tym większa szansa na to, że w przyszłości dziecko podejmować będzie świadome decyzje, prowadzące do zachowań proekologicznych. Jako rodzice czy opiekunowie również możemy przyczynić się do lepszego zrozumienia świata przyrodniczego. Wystarczy zabrać dziecko na spacer do parku, lasu czy ogrodu. Założyć hodowlę roślin doniczkowych, poprosić dziecko o dbanie o nie i pielęgnowanie. W ten sposób młody człowiek uczy się wielu umiejętności praktycznych oraz kształtuje takie cechy charakteru jak: odpowiedzialność, sumienność czy cierpliwość. Podobnie możemy poprosić dziecko o opiekę nad psem, kotem czy innym zwierzątkiem domowym.  Te małe sukcesy, które osiągnie da mu wiarę we własne siły i zadowolenie z odpowiedzialności, która została mu powierzona.

Świat pod mikroskopem sala laboratoryjna w OEP w Pszczewie fot. archiwum PPK
Świat pod mikroskopem sala laboratoryjna w OEP w Pszczewie fot. archiwum PPK
W roku 2018 ZPKWL łącznie przeprowadził 126 zajęć z edukacji przyrodniczej, w których udział wzięło 4509 osób. Liczby te ukazują jak ważne jest to zadanie. Dokładamy wszelkich starań aby oferta edukacyjna była atrakcyjna dla dzieci i młodzieży oraz wniosła jak najwięcej ciekawej i praktycznej wiedzy przyrodniczej.

Serdecznie zapraszamy do skorzystania z oferty edukacyjnej i odwiedzenia pięknych parków krajobrazowych naszego województwa. 

 

 

Barbara Semkło

Główny Specjalista w

Pszczewskim Parku Krajobrazowym