Szczegóły

Kategoria: Gorzowski Park Krajobrazowy

Utworzono: 11 wrzesień 2020

Lasy, jeziora, świeże i czyste powietrze oraz zabytkowe elementy dziedzictwa kulturowego to najważniejsze atuty BGPK. Właśnie one sprzyjają rozwojowi turystyki pieszej, rowerowej, wodnej oraz wędkowaniu i zbieraniu darów natury. Dlatego też zostały wytyczone szlaki ułatwiające uprawianie takiej turystyki, a także ścieżki dydaktyczno – rekreacyjne. Osoby uprawiające sporty wodne mogą skorzystać z usług ośrodków sportowo – rekreacyjnych, np. nad jeziorami Barlineckie, Karskie Wielkie, Nierzym, Lubie, Duże Wełmino, które oferują wypożyczenie kajaków, łodzi, rowerów wodnych i żaglówek. w BGPK znajdują się liczne ośrodki tworzące bazę noclegowo-restauracyjną. Bardzo dobrze przygotowane do przyjęcia gości są hotele, pensjonaty i ośrodki wypoczynkowe m.in. w Barlinku, Krzynce, Parzeńsku, Zdroisku, Lipach, Przyłęsku. Ofertę uzupełniają kwatery agroturystyczne i pola namiotowe znajdujące się np. w Buszowie, Dankowie, Rybakowie, Oknie, Okuniach czy Kinicach.

TRASY TURYSTYCZNE

Szlaki piesze:

• Czerwony - Wojcieszyce - Santoczno - Rezerwat „Rzeka Przyłężek” – Strzelce Krajeńskie (ok. 18 km)
• Zielony - Wełmin - Wilanów - Wielisławice (ok. 12 km)
• Niebieski – Santoczno - Lipy - Barlinek - Żydowo - Niepołcko - Równo (ok. 40 km)
• Czerwony – Barlinek - Krzynka - Płonno - Barlinek (ok. 9 km)
• Brązowy - Barlinek - Okunie - Krzynka (ok.12 km)

Szlaki rowerowe:

• Zielony – Rezerwat „Dębina” - Mszaniec - Łośno - Lipy - Santoczno - Wojcieszyce (ok. 34 km)
• Czarny– Leśniczówka Wojcieszyce - Łośno (ok. 5 km),
• Czerwony – Wielisławice - Wilanów - Santoczno - Kłodawa - Mironice - Marzęcin (ok. 38 km)
• Niebieski – Przyłęg - Rezerwat Rzeki "Przyłężek" - Rybakowo - Santoczno - Zdroisk (ok. 21 km)
• Pomarańczowy – Danków - Wielisławice - Strzelce Krajeńskie (ok. 11 km)
• Czerwony – Lipy - Moczydło - Barlinek - Równo (ok. 33 km)
• Czarny – Lipy - Jezioro Przyłęg (ok. 7 km)
• Niebieski – Rezerwat "Dębina" - Karsko - Rychnów - Przelewice (ok. 19 km)

Szlak konny:

• Polsko – niemiecki szlak konny – z parku przyrody „Märkische Schweiz” do Puszczy Noteckiej (ok. 230 km) – w BGPK ok. 27 km

Do celów edukacyjnych i rekreacyjnych na terenie BGPK wyznaczono ścieżki dydaktyczne :

„Wokół Jeziora Barlineckiego” – ciekawostki: źródło "Boży Dar”, buczyna pomorska, polodowcowy urozmaicony krajobraz (10 km)

„Szlakiem Dębów” – ciekawostki: wiele okazów dębów szypułkowych, skupisko roślin obcego pochodzenia, fazy rozwojowe lasu (10 km)

„Wokół jeziora Okunie” – ciekawostki: dawniej w osadach Okno i Okunie funkcjonowały huty szkła, pomnikowe okazy dębów, wieś Okunie o zabudowie rzędowej po jednej stronie drogi, murawa kserotermiczna, kwaśna buczyna, ols (4 km)

„Do jezior Lubieszewko i Suche” – ciekawostki: różnowiekowa kwaśna buczyna, punkt widokowy na wzniesieniu pomiędzy jeziorami, widok podwodnych łąk ramienicowych (3 km)

„Wokół jeziora Sulemińskiego” – krótka wygodna ścieżka, głośne koncerty ptaków leśnych (2 km)

Ścieżka kondycyjna przy jeziorze Dankowskie Wielgie (ok. 1 km)

„Szlakiem kuny leśnej” – wokół jeziora Lubie (ok. 8 km długości)

„Odwiedzamy 200-letnie drzewa” – ok. 4 km długości – w okolicy Leśnej Stacji Dydaktycznej

„Poznajemy życie na torfowisku” – ok. 2 km; w okolicy Leśnej Stacji Dydaktycznej

„Do rezerwatu Wilanów” – 14 km, od leśniczówki w Przyłęsku, przez dolinę rzeki Przyłężek, do polodowcowej rynny erozyjnej, z rez. Wilanów, przez miejscowość Wilanów, wśród różnych typów lasów z powrotem do leśniczówki. Tablice: „Rzeka Przyłężek”, „Użytek ekologiczny”, „Turystyka i wypoczynek BGPK”, „Odkrywamy tajemnice przyrody BGPK”; miejsce wypoczynkowe, podest na torfowisku

„Na tropie leśnych tajemnic - okolice jez. Przyłęg” – 7 km, od leśniczówki Przyłęsku, doliną rzeki Przyłężek do jez. Przyłęg, dalej lasem do torfowiska, i polodowcową rynną erozyjną do leśniczówki. Dwa miejsca postojowe, tablice: „Na torfowisku”, „Turystyka i wypoczynek BGPK”, „Odkrywamy tajemnice przyrody BGPK”

Szczegóły

Kategoria: Gorzowski Park Krajobrazowy

Utworzono: 11 wrzesień 2020

Ssaki reprezentowane są przez liczne gatunki zwierzyny łownej: sarnę leśną i polną, jelenia, dzika, zająca szaraka oraz lisa, borsuka, myszy, np. leśna i badylarka, nornicę rudą, nietoperze, np. nocek Natterera, karlik malutki, kreta europejskiego, bobra europejskiego, jeża europejskiego, kunę domową, łasicę łaskę, tchórza, wydrę, ryjówki, np. aksamitna i malutka, wiewiórkę i inne, których ślady i tropy znajdujemy na każdej wyprawie na teren Parku i jego otuliny. Najczęściej widywanymi płazami są „żaby zielone”: wodna, śmieszka, jeziorkowa, „żaby brązowe”: trawna i moczarowa, ale także można trafić na ropuchy: szarą, zieloną i paskówkę, grzebiuszkę ziemną, rzekotkę drzewną, kumaka nizinnego.

Gady reprezentowane są głównie przez: zaskrońca, padalca zwyczajnego, jaszczurki: zwinkę i żyworodną, gniewosza plamistego, żmiję zygzakowatą oraz ginącego żółwia błotnego. Najczęściej spotykana ichtiofauna w wodach BGPK obejmuje następujące gatunki: karp, płoć, okoń, szczupak, węgorz, jazgarz, karaś, kleń, kiełb, leszcz, krąp, koza, lin, sandacz, sumik karłowaty, tołpyga, wzdręga, ciernik oraz rzadziej występujące pstrąg, głowacz białopłetwy. Często też spotykamy innych mieszkańców wód: raka rzecznego, stawowego i pręgowanego, larwy ważek, chruścików i innych owadów, pijawki, np. rybia i kacza, minoga, dafnie, oczliki, ośliczki, kiełże zdrojowe, małżoraczki, szczeżuje: spłaszczoną, pospolitą i wielką, skójki: zaostrzoną, malarską i rzadziej gruboskorupową, racicznicę zmienną, groszkówkę rzeczną, żyworódki, błotniarki, zatoczki, rozdepkę rzeczną, przytulika strumieniowego, gąbki słodkowodne, liczne mikroskopijne pierwotniaki i glony.

Szczegóły

Kategoria: Gorzowski Park Krajobrazowy

Utworzono: 11 wrzesień 2020

W Barlinecko - Gorzowskim Parku Krajobrazowym zasobami kultury materialnej są zarówno pojedyncze interesujące obiekty np.: młyn lub całe założenia parkowo – pałacowe oraz wsie, których układy przestrzenne, zachowane są do dzisiaj. Można podziwiać budynki folwarczne, jak i brukowane drogi, kościoły, cmentarze. Aby poznać świat, który już jest przeszłością warto odwiedzić, m.in. w północnej części Parku Danków, Równo, Janowo. w Puszczy Gorzowskiej powstawały rozległe wsie, zajmujące się eksploatacją lasu i hutnictwem szkła np.: Okunie, Moczydło, Łośno, Santoczno. Bardzo interesujące i często zapominane są młyny wodne. O ich liczbie, a co za tym idzie funkcji jaką spełniały, świadczą progi na rzekach i zachowane ruiny. Jedyny dobrze zachowany obiekt znajduje się w Barlinku, i jest to „ Młyn- Papiernia” nad rzeką Płonią.

Aby poznać historię i kulturę regionu, zapraszamy na wycieczkę po miejscowościach leżących na terenie parku...

BARLINEK - największa miejscowość z tego terenu, znajduje się w otulinie Parku, posiada prawa miejskie.

Najstarsze ślady osadnictwa na tym terenie to epoka kamienia i późniejszych okresów brązu, żelaza i wpływów rzymskich. Na północno-zachodnim brzegu Jeziora, od IX wieku istniał słowiański gród obronny. w akcie lokacyjnym z 25.01.1278 roku pojawia się pierwsza wzmianka o Barlinku, który to otrzymał prawa miejskie i zaczął funkcjonować pod nazwą NOVA BERLYN. w latach 1402-1454 przejściowo należał do zakonu krzyżackiego. Od końca XIX wieku Barlinek intensywnie się rozwijał, wraz ze wzrostem popularności miasta wśród berlińczyków, którzy traktowali je jako kurort i ośrodek wypoczynkowy.

Zobaczyć warto:

• Na rynku- kilka zabytkowych domów z XVIII i XIX wieku, fontannę z Gęsiarką zbudowaną w 1912 r. na miejscu dawnego ratusza, który spłonął w 1852 roku;
• Gotycki Kościół Niepokalanego Serca Najświętszej Marii Panny z XIV-XV wieku, z 52-metrową wieżą nadbudowaną w 1853 roku;
• Kościół św. Bonifacego wzniesiony w 1923 roku;
• Fragmenty kamiennych murów obronnych z XIV wieku – pozostało 480 metrów z początkowych 1700 metrów, z najciekawszym odcinkiem u zbiegu ulic Chmielnej i Górnej;
• Dom przy ulicy Chmielnej, gdzie w 1868 roku urodził się Emanuel Lasker, szachowy mistrz świata, filozof i matematyk;
• Dom „Gutenberga” – Muzeum Regionalne z dziełem poświęconym Stefanowi Flukowskiemu – pisarzowi i poecie związanemu z miastem, oficerowi Wojska Polskiego w okresie II Wojny Światowej;
• Młyn Papiernię, wzniesiony w 1733 roku do wyrobu papieru czerpanego, który funkcjonował do 1860 roku; 1869 roku przebudowany został na młyn mączny, działał do 1972 roku. Obecnie stanowi cenny obiekt architektury przemysłowej.

Warte uwagi są także przedwojenne wille, m.in.; przy ulicy Pełczyckiej, z 1910 roku, utrzymana w stylistyce historyzmu, i druga willa przy ulicy Strzeleckiej, z 1908 roku eklektyczna z elementami secesji i narożnymi wieżami zwieńczonymi cebulastymi hełmami – stąd popularna nazwa „Pałacyk Cebulowy”.

DZIKOWO – wieś sołecka przy granicy otuliny, położona na zachód od Barlinka.

Niemiecka nazwa miejscowości - DICKOW, w czasie wojny mieścił się w niej obóz jeniecki Kriegsgefangen-Unterkunft. Główny zabytek w Dzikowie stanowi wzniesiony z kamienia narzutowego i cegły kościół gotycki z przełomu XIV i XV wieku. w drugiej połowie XIX wieku przebudowano go. Po 1945 został zdewastowany, a odbudowany w latach 1975-1980.

KRZYNKA - wieś sołecka w otulinie Parku, na południowy zachód od Barlinka.

Niemiecka nazwa HACKELSPING, w 1946 roku nazywała się Międzylesie, potem do 1949 roku – Krynica. w miejscowości tej rosną okazałe buki: „Stanisław” o obwodzie 400 cm i dwa inne bliźniaczo ze sobą złączone.

LASKÓWKO – wieś leżąca w otulinie Parku, nadana cystersom z Kołbacza w 1236 roku.

Nazwa niemiecka – KLEIN LATZKOW. Znajduje się tam zabytkowy dwór murowany z 1900 roku z mansardowym dachem.

MOCZYDŁO – wieś położona w centrum Parku, przy brukowanej drodze z Lip do Barlinka.

Nazwa niemiecka – MÜCKENBURG. Założona została w połowie XVIII wieku wśród bagien i puszczy, z leśniczówką i osadą dla ludności trudniącej się rolnictwem i pracami w lesie (smolarnie). Zabudowa wsi zachowała się częściowo z okresu końca XIX wieku i początku XX wieku. w 1967 roku powstała kaplica, adaptowana z XIX-wiecznego budynku dawnej kuźni. Zobaczyć można również ruiny cmentarza z końca XIX wieku.

OKUNIE – wieś przy drodze Barlinek – Moczydło.

Nazwa niemiecka – WÜCKENSEE. Została założona w pierwszej połowie XVIII wieku. Na początku wznoszono domy w konstrukcji ryglowej, zastępowane z czasem domami murowanymi z cegły. Na wzgórzu znajduje się cmentarz z XIX wieku – nieczynny od 1945 roku, z kilkoma zachowanymi nagrobkami m.in. z 1876 roku i 1883 roku. w południowej części wsi znajduje się interesująca aleja lipowa. Obecnie jest to wieś o charakterze wypoczynkowym.

NIEPOŁCKO – osada na terenie Parku, na północ od Barlinka.

W miejscowości znajduje się klasycystyczny dwór ryglowy na cokole murowanym z kamienia polnego wybudowany w latach 1707-1717 przez ówczesnych właścicieli z rodu von Waldow. w parku podziwiać można pomnikowe drzewa: platany klonolistne o 640cm i 680cm obwodu i dąb szypułkowy– 550cm obwodu. Zobaczyć tam można ruina kościółka z XVIII wieku.

 

RÓWNO – znajduje się na terenie otuliny, na północ od Barlinka.

ŻYDOWO – wioska na terenie Parku, leżąca na północ od Barlinka. W XIX wieku znajdowało się założenie pałacowo-parkowe, z którego zachował się dziedziniec, sześć budynków gospodarczych, cztery mieszkalne, cmentarz i rosnące opodal wiekowe dęby szypułkowe (416 i 464 cm obwodu) nad stawem hodowlanym. Pałac niestety rozebrano w 1970 roku.

CHRAPOWO– wieś sołecka w otulinie Parku, na północ od Barlinka, i na zachód od Pełczyc.

Nazwę niemiecką HOHENGRAPE spolszczono w okresie międzywojennym. We wsi znajduje się kościół z drugiej połowy XIII wieku, przebudowany na przełomie XV-XVI wieku w stylu późnogotyckim. Zniszczono go w 1945 roku, a odbudowano w 1969 roku. Koło kościoła mieści się cmentarz z nagrobkami z 1860, 1866, 1911, 1917 i 1923 roku. Zachowały się także pojedyncze kwatery rodzinne. Znajdujący się we wsi dwór z XIX wieku obecnie mieści szkołę.

JAGÓW – wieś sołecka poza Parkiem, na północ od Barlinka.

W miejscowości warto zobaczyć zabudowę folwarczną, która zachowała się w stanie z lat siedemdziesiątych XIX wieku. w skład zabudowy wchodzą: stary dwór z 1687 roku, nowy dwór z końca XVIII wieku, przy dziedzińcu północnym - 2 owczarnie, stodoła i spichlerz, które pochodzą z końca XIX wieku, pałac murowany z 1864 roku, pokryty dachem mansardowym. Nawierzchnia podwórza dziedzińca jest wybrukowana, a do dworu od drogi wiejskiej prowadzi aleja lipowa. Na terenie folwarku znajduje się rzadko spotykany, kamienno – ceglany gołębnik. Podziwiać można również neogotycki kościół z 1920 r., który ufundowała rodzina von Schroder.

PEŁCZYCE - miasto gminne, leży poza Parkiem, na północny wschód od Barlinka.

Miasto położone u wschodniego wybrzeża jeziora Panieńskiego (24 ha). w X-XII wieku na jeziornej wyspie powstał gród obronny, a obok osada, z której rozwinęło się miasto. Wzmianki o nim można odnaleźć w dokumentach datowanych na 1290 rok. Wtedy właśnie sprowadzono Cysterki, które wybudowały klasztor. Prawa miejskie potwierdzono w 1487 roku.

Zabytki miasta stanowią:

• Kościół Narodzenia Najświętszej Marii Panny z XIII wieku, przebudowany w XV i XVIII wieku, murowany z wieżą ryglową z 1729 roku;

• W centrum na rynku ratusz z 1791 roku, ozdobiony herbem miasta;

• Nad jeziorem dawne tereny klasztoru Cysterek, zachowane skrzydło poklasztorne z XIV wieku, a z pierwotnej budowli pozostała tylko najniższa kondygnacja.

STRZELCE KRAJEŃSKIE – leżące poza Parkiem 10-tysięczne miasto.

W latach 1700-700 p.n.e. te tereny zamieszkiwała ludność kultury łużyckiej, określana mianem Prasłowian. w wiekach VII-X żyły tu pomorskie plemiona Słowian. w X wieku istniała osada służebna, zamieszkała przez łuczników-strzelców (stąd nazwa miasta). Książę Wielkopolski Przemysław II w 1272 roku zniszczył wieś „Strzelcze” i pobliski zamek. Podczas próby odbicia spod panowania brandenburskiego, na tym miejscu powstało obwarowane miasto, na planie koła, przyjmując imię FRIEDEBERG – Spokojna Góra (1366r.).W 1402-1454 miasto należało do ziem Zakonu Krzyżackiego. Pierwsza wzmianka pisana o mieście pochodzi z roku 1286 i dotyczy aktu fundacyjnego klasztoru cystersów w pobliskim Bierzwniku. Działania wojenne w 1945 roku zrujnowały miasto w 80%, a wieloletnia odbudowa w stylu socrealistycznym tylko oszpeciła wielowiekowy pejzaż miejski. Tutaj urodzili się znani na terenie Niemiec artyści – malarze Noster i Reinhold Besler, malarz i grafik Anton Bartz, rzeźbiarz Max Dennert. Miasto położone jest przy dawnej drodze „nr 1” (tzw. ”Drodze Królów”), prowadzącej z Akwizgranu, przez Berlin i Gdańsk do rosyjskiego Nowogrodu.

Atrakcją miasta są dobrze zachowane mury obronne o długości 1640 metrów, zbudowane w latach 1272-1290, przy użyciu głazów narzutowych i zaprawy wapiennej z dodatkiem ptasich jaj, z 36 czatowniami, Bramą Młyńską i Basztą Więzienną.

Warto zobaczyć takie zabytki jak:

• Kościół farny Najświętszej Marii Panny Królowej Różańca Świętego wzniesiony w drugiej połowie XIII wieku, spalony w 1945 roku, odbudowany w latach 1971-73;

• Neoromański kościół św. Franciszka z Asyżu z 1928 roku;

• Neorenesansowy ratusz miejski z II połowy XIX wieku.

WIELISŁAWICE – leżą poza Parkiem. Znajduje się tam klasycystyczny dwór z początku XIX wieku, kościół z około 1800 roku, który został gruntownie przebudowany w latach 1982-84 w nowoczesnym stylu.

WILANÓW – osada na obrzeżach Parku. Przy drodze do rezerwatu „Wilanów” rośnie pomnikowy dąb o obwodzie 620 cm, klon jawor 460 cm, i trzy żywotniki olbrzymie.

KŁODAWA – wieś gminna z osadami Mszaniec i Smolarki, leżąca poza Parkiem, na trasie z Gorzowa do Barlinka.

Wieś leżąca nad rzeczką Kłodawką i jeziorem Kłodawa (26 ha), niemiecka nazwa – KLADOW. Starosłowiańska nazwa pochodzi od „kłód”, z których zbudowano umocnienia osady. Zabudowa w kształcie owalnicy, która powstała nie później niż w XIII wieku. Pierwsza wzmianka o wiosce została zapisana w dokumentach historycznych 22 maja 1300 roku. Kolejna informacja o wsi pochodzi z księgi ziemskiej z 1337 roku. Przez pierwsze 300 lat istnienia była typową wsią rycerska, i aż po 1945 rok funkcjonowała w cieniu Mironic – cysterskich i elektorskich. w 1942-1945 istniał tu obóz dla jeńców wojennych.

W 1779 roku na miejscu starej świątyni zbudowano nowy kościół, który jednak nie dotrwał czasów obecnych. Dziś wznosi się kościół neogotycki z 1856-1860. Zobaczyć można dwór i budynek oficjalistów z XIX wieku, wiatrak drewniany typu Koźlak wzniesiony w XVIII-XIX wieku przy drodze do Mironic, czynny jeszcze w okresie międzywojennym. Przy drodze do Wojcieszyc istnieją współczesne zabudowania folwarku, który po II wojnie światowej został znacjonalizowany, a w latach 50-70 funkcjonował tam PGR Kłodawa. Do roku 1992 prosperowała tam Stacja Hodowli Roślin.

LIPY (LUBOCIESZ) – osada niedaleko Łośna, na terenie Parku.

Osada z leśniczówką i budynkiem Leśnej Stacji Dydaktycznej BGPK – ośrodkiem edukacji przyrodniczej. Dawna niemiecka nazwa – LÜBESEE MUHLE – pochodzi od młyna założonego w 1730 roku nad jeziorem Lubieszewsko. Ze spisu dóbr klasztoru mironickiego, z dnia 26 listopada 1589 roku wynika, że koło jeziora Lubie istniał domek myśliwski – KÜHLEN MORGEN.

ŁOŚNO – wieś sołecka leżąca w otulinie Parku, na północ od Gorzowa. Niegdyś była tu huta szkła, zbudowana w 1746 roku (pozostałość domu nr 67). Na wzgórzu wznosi się kościół z 1913 roku.

MARZĘCIN – MARIENSPRING – jedyna wieś dawnego powiatu gorzowskiego, która nie przetrwała ostatniej wojny, ulegając całkowitemu zniszczeniu w 1945 roku.

Pozostał po niej tylko pomnik i tablica informacyjna (przy drodze Kłodawa-Mironice-Kabatki). Ta mała wieś swoje znaczenie w regionie podkreślała istniejącą tam kuźnicą z wieloma obiektami. Budowę kuźnicy rozpoczęło państwo pruskie w 1782 roku, w celu pokrycia zapotrzebowania na blachę, pręty oraz kartacze. Ze względu na wysokie koszty kuźnicę sprzedano w 1835 roku wytwórcy papieru z Landsberga (obecnego Gorzowa Wlkp.). Był nim Ernst Gotthilf Rätsch, który przerobił ją na młyn papierniczy i nadał nazwę na cześć swej córki – Źródło Marii – Marienspring. Od 1860 roku do lat 30-tych XX wieku istniał tam młyn zbożowy. Od 1942 roku, po przebudowie, młyn służył jako mieszkanie dla robotników leśnych i szkoła jednoklasowa. w wyniku ofensywy Armii Czerwonej i walk z hitlerowcami, mieszkańców wypędzono a domy spalono i nigdy nie odbudowano.

RYBAKOWO – wieś leżąca w otulinie Parku, na północny zachód od Gorzowa.

Wieś powstała w związku z budową huty szkła, obecnie o zabudowie głównie letniskowej. Znajduje się tam kościół adoptowany z budynku straży pożarnej około 1930 roku.

 

 

 

SANTOCZNO – wieś leżąca w otulinie Parku, na północny zachód od Gorzowa, nad jeziorem Mrowinko Małe (23 ha).

Niemiecka nazwa ZANZHAUSEN wywodzi się od nazwy rzeki Santoczna (ZANZE), która wypływa z jeziora Mrowinko Małe. Pierwsze wzmianki o miejscowości pochodzą z dokumentów ze spisu dóbr mironickich z roku 1589. w spisie urzędowym cysterskich Mironic z 1685 roku, znaleźć można informację o młynie ZANZMÜHLE, na miejscu którego w drugiej połowie XVIII wieku wybudowano hutę żelaza (kuźnice powstały na osobiste polecenie Fryderyka II Wielkiego), czynną do 1945 roku. w 1785 roku odlano tutaj niektóre elementy pierwszej niemieckiej maszyny parowej (Feuermaschine). Produkowano tam również artyleryjskie pociski rozpryskowe „kartacze”, zwłaszcza po roku 1783 i w okresie walk Napoleona. Dawny magazyn huty przebudowano na kościół, który został przekształcony i powiększony w 1780-1782 roku.

KARSKO – wieś sołecka na terenie otuliny, położona na południowy zachód od Barlinka.

Leży 1 km od jeziora Karskie Wielkie (146 ha), z którego wypływa Kłodawa. Niemiecka nazwa KARZIG. Do 1535 roku wieś należała do cystersów z Kołbacza. w tej niewielkiej wsi podziwiać można barokowy dworek z XVIII wieku, przy drodze do Barlinka, dwór barokowy z 1755 roku, wczesnogotycki kościół z XIII wieku, przebudowany w drugiej połowie XIX wieku. Znajduję się tam ruiny renesansowego dworu obronnego z 1620-1640 roku. Przy dworze barokowym rosną pomnikowe drzewa: dąb szypułkowy „Chochoł” (obwód 450 cm), lipa szerokolistna „Brzęczadło” (330 cm obwodu), kasztanowiec biały (360 cm obwodu).

KINICE – wieś sołecka na obszarze otuliny.

Niemiecka nazwa wsi – KIENITZ. Hipoteza głosi, że pierwotny ośrodek Opolan był grodem otwartym. w 1775 roku wieś istniała jako folwark. w lesie rośnie 30 dębów o obwodzie ponad 4m, zwanych „Słowiańskimi Włóczniami”, ponieważ jak głosi legenda, wyrosły z włóczni poległych słowiańskich wojowników.

NOWOGRÓDEK POMORSKI – miejscowość leżąca poza Parkiem.

Nowogródek to średniowieczny gród, który później stał się osiedlem o charakterze miejskim, zniszczonym w czasie wojny trzydziestoletniej (1618-1648), Nigdy juz nie odzyskało dawnego znaczenia. Zachowało się jedynie miejskie rozplanowanie z rynkiem po środku. Zwiedzić można wczesnogotycki kościół z drugiej połowy XVIII wieku, który również został zniszczony w czasie wojny trzydziestoletniej. Odbudowano go w 1752 roku wraz z wieżą. Przy drodze do Karska zobaczyć można kamienno-ceglany stożek wiatraka holenderskiego z XIX wieku.

DANKÓW – miejscowość leżąca poza Parkiem.

Wieś położona pomiędzy dwoma jeziorami: Dankowskim Wielgim i Jeziorem Kinołęka (potocznie zwanym Dankowskim Małym), na trasie łączącej Barlinek ze Strzelcami Krajeńskimi. Nazwa miejscowości pochodzi od niemieckiego słowa TANKOW. Historyczne znaczenie miejscowości podkreśla zespół budynków folwarcznych z XIXw., wybudowany w stylu neogotyckim. w tym samym stylu we wsi zachował się kościół z ok. 1840r. Przy południowym brzegu jeziora można podziwiać ruiny mauzoleum rodziny von Brand z około 1859r. Nad brzegiem jeziora rośnie ponad 500-letni dąb o obwodzie 730 cm.

Szczegóły

Kategoria: Gorzowski Park Krajobrazowy

Utworzono: 31 październik 2013

 

 

G orzowski Park Krajobrazowy to najmłodszy park województwa lubuskiego, jednak jego historia sięga początku lat dziewięćdziesiątych XX wieku. Obecny swój zasięg uzyskał w 2021 roku z przekształcenia części Barlinecko-Gorzowskiego Parku Krajobrazowego położnego w województwie lubuskim. Obszar parku wynosi 12261,80 ha, co  z otuliną daje imponujący pod względem wielkości obszar ochronny. Położony jest na styku dwóch województw lubuskiego i zachodniopomorskiego, na północ od Gorzowa Wlkp., na  obszarze gmin: Kłodawa i Strzelce Krajeńskie. W całości leży na Równinie Gorzowskiej (makroregion), będącej rozległym, lekko falistym sandrem, charakteryzującym się suchym i piaszczystym podłożem. Dominujące typy siedliskowe lasu to lasy mieszane świeże i bory mieszane świeże, ale można tutaj również znaleźć tętniące życiem tereny podmokłe z typową dla siebie fauną i florą. Krajobraz poprzecinany jest południkowo bystrymi i urokliwymi rzeczkami: Santoczną, Pełczem (Polka) i Kanałem Kłodawskim oraz wąskimi jeziorami rynnowymi tj.: Mrowinko, Lubie, Chłop, Chłopek. Ta mozaika tworzy interesujący i tajemniczy krajobraz ciągów wodnych, zacienionych lasem albo też trudnodostępnych szuwarów i bagien.

---

---

Podstawy prawne utworzenia Gorzowskiego Parku Krajobrazowego:

• Uchwała nr XXXI/429/21 Sejmiku Województwa Lubuskiego z dnia 26 kwietnia 2021 r. w sprawie Gorzowskiego Parku Krajobrazowego.

---

P uszcza Gorzowska ze względu na swoje położenie na granicy krain geobotanicznych: Szczecińskiej, Pojezierzy Środkowopolskich i Sandrowych Przedpoli Pojezierzy Środkowopomorskich z urozmaiconą rzeźbą terenu i bogactwem siedlisk jest miejscem o niezwykłym bogactwie gatunków zwierząt i roślin. Na obrzeżach zarastających jezior w bezodpływowych obniżeniach terenu, na glebach torfowych, rosną bory bagienne. Obok brzozy omszonej i widłaka jałowcowatego często spotkamy chronioną, trującą roślinę - bagno zwyczajne.

 

 

 

 

 

Wydziela ona intensywny zapach, dzięki któremu od dawna używana jest jako środek odstraszający mole. Niebywale interesujące podwodne łąki, prześwitujące przez toń jeziora, utworzone są m.in. przez ramienice, jezierzę morską i zdrojka- jedyny podwodny gatunek mchu. Wysoka czystość wód stwarza dogodne warunki rozwoju wielogatunkowej faunie: szczupaki, liny i okonie to tylko kilka głównych gatunków, które przyciągają nad wody wędkarzy oraz ptaki drapieżne. Bystre oko obserwatowa będzie w stanie wypatrzyć bielika, bociana czarnego, a nawet rybłowa! Ponadto obserwacje takich zwierząt jak: bobry, zimorodki, gągoły, nurogęsi, różne gatunki ważek, w tym chronionego szklarnika leśnego nie należą do rzadkości. W odsłoniętych miejscach, np. na mocno nasłonecznionych zboczach, chętnie wygrzewają się zimnokrwiste gady, jak padalce, gniewosze, czy jaszczurki.

 

 

Torfowisko jest doskonałym miejscem dla roślin kwasolubnych. Narastające przez tysiąclecia głębokie pokłady torfu zawierają historię żyjących tu w danych czasach zwierząt i roślin. Na jego powierzchni tworzy się mszar, utworzony przez torfowce. Towarzyszy im wełnianka wąskolistna i żurawina błotna o smacznych owocach, doskonałych na kwaskowate konfitury. Na obszarach źródliskowych wykształciły się zbiorowiska roślin zwane olsami źródliskowymi. Wysięki wodne nadają im charakter bagienny. Wokół odsłoniętych szyi korzeniowych olch tworzą się "wyspy" i "ruszty" pokryte roślinnościęą, np.: śledziennicą skrętolistną, rzeżuchą gorzką, przytulią błotną oraz wieloma gatunkami mchów.

 

Na terenie parku głównym drzewem lasotwórczym borów jest sosna zwyczajna. Lite drzewostany sosnowe, jakie występują na tym terenie, pochodzą raczej z nasadzeń i nie tworzą typowego boru z całą grupą gatunków dla niego charakterystycznych. Drugim, co do zajmowaniej powierzchni siedliskiem jest las mieszany świeży, w którym gatunkiem panującym jest buk zwyczajny, przybierający w okresie jesiennym ferię złocistych odcieni. W ubogim runie tego lasu rosną wielogatunkowe poduchy mchów, jastrzębce i gęste krzewinki jagodzin przyciągające motyle - zieleńczyki ostrężyńce. Dogodnie warunki bytowania znajduje tu popielica (reintrodukowana na terenie GoPK w 2011r.) oraz liczne gatunki ptaków, w tym dzięcioły czarne. 

 

 

 

 

 

Pośród bezkresnych lasów natrafić można na niewielkie, ale bogate florystycznie i faunistycznie polany. Latem, gdy kwitną na nich m.in. krwawnice pospolite, kukliki zwisłe, kozłki lekarskie oraz ostrożenie, zaobserwować można różnobarwne pospolite motyle. Jednak trafiają się także przyrodnicze perełki, takie jak: kosternik palemon, dostojka laodyce oraz objęty ochroną ścisłą czerwończyk nieparek. 

 

---

W Gorzowskim Parku Krajobrazowym zasobami kultury materialnej są zarówno pojedyncze interesujące obiekty. Można podziwiać budynki folwarczne, jak i brukowane drogi, kościoły, cmentarze. Aby poznać świat, który już jest przeszłością warto odwiedzić, m.in. w północnej części Parku Danków. w Puszczy Gorzowskiej powstawały rozległe wsie, zajmujące się eksploatacją lasu, hutnictwem szkła i żelaza np.: Łośno, Santoczno. 

Aby poznać historię i kulturę regionu, zapraszamy na wycieczkę po miejscowościach:

STRZELCE KRAJEŃSKIE – leżące poza Parkiem 10-tysięczne miasto, które zachowało do dziś swój średniowieczny układ architektoniczny. 
W latach 1700-700 p.n.e. tereny te zamieszkiwała ludność kultury łużyckiej, określana mianem Prasłowian. W wiekach VII-X żyły tu pomorskie plemiona Słowian. Pierwotna nazwa miejscowości „Strzelci” prawdopodobnie wywodzi się z faktu zasiedlania przez zamieszkujących ją łuczników będących częścią załogi pobliskiego grodu w Santoku. Status miasta Strzelce otrzymały zapewne jeszcze przed 1286 rokiem. Niemiecka nazwa „Friedeberg” pojawia się po przejęciu osady przez margrabiów brandenburskich w 2. połowie XIII wieku i oznacza „Spokojna Góra” lub „Pokojowa Góra”. Ze względu na strategiczne położenie w XIII i XIV wieku wybudowano ufortyfikowane miasto na planie koła (widoczne do dzisiaj). W 1402-1454 miasto należało do ziem Zakonu Krzyżackiego. Działania wojenne w 1945 roku zrujnowały miasto w 80%, a wieloletnia odbudowa w stylu socrealistycznym tylko oszpeciła wielowiekowy pejzaż miejski. Tutaj urodzili się znani na terenie Niemiec artyści – malarze Noster i Reinhold Besler, malarz i grafik Anton Bartz, rzeźbiarz Max Dennert. Miasto położone jest przy dawnej drodze „nr 1” (tzw. ”Drodze Królów”), prowadzącej z Akwizgranu, przez Berlin i Gdańsk do rosyjskiego Nowogrodu.

Atrakcją miasta są dobrze zachowane mury obronne o długości 1640 metrów, zbudowane w latach 1272-1290, przy użyciu głazów narzutowych i zaprawy wapiennej z dodatkiem ptasich jaj, z 36 czatowniami, Bramą Młyńską i Basztą Więzienną.

 

 

Uwagę przyciągają także:

• Kościół farny Najświętszej Marii Panny Królowej Różańca Świętego wzniesiony w drugiej połowie XIII wieku, spalony w 1945 roku, odbudowany w latach 1971-73;
• Neoromański kościół św. Franciszka z Asyżu z 1928 roku;
• Neorenesansowy ratusz miejski z II połowy XIX wieku.
• Szlak czarownic- miniaturowe figurki czarownic rozmieszczone na terenie miasta. Zachęcamy by odnaleźć je wszystkie, a jest ich aż 9!

 

 

  

WILANÓW – osada na obrzeżach Parku. Przy drodze do rezerwatu „Wilanów” rośnie pomnikowy dąb o obwodzie 620 cm, klon jawor 460 cm, i trzy żywotniki olbrzymie.

 

 

 

 

KŁODAWA – wieś gminna z osadami Mszaniec i Smolarki, leżąca poza Parkiem, na trasie z Gorzowa do Barlinka. Leży nad rzeczką Kłodawką i jeziorem Kłodawskim (26 ha), niemiecka nazwa – KLADOW. Starosłowiańska nazwa pochodzi od „kłód”, z których zbudowano umocnienia osady. Zabudowa w kształcie owalnicy, która powstała nie później niż w XIII wieku. Pierwsza wzmianka o wiosce została zapisana w dokumentach historycznych 22 maja 1300 roku. Przez pierwsze 300 lat istnienia była typową wsią rycerską, i aż po 1945 rok funkcjonowała w cieniu Mironic – cysterskich i elektorskich. W 1942-1945 istniał tu obóz dla jeńców wojennych.
W 1779 roku na miejscu starej świątyni zbudowano nowy kościół, który jednak nie dotrwał czasów obecnych. Dziś wznosi się kościół neogotycki z 1856-1860. Zobaczyć można dwór i budynek oficjalistów z XIX wieku, wiatrak drewniany typu Koźlak wzniesiony w XVIII-XIX wieku przy drodze do Mironic, czynny jeszcze w okresie międzywojennym. Przy drodze do Wojcieszyc istnieją współczesne zabudowania folwarku, który po II wojnie światowej został znacjonalizowany.

WOJCIESZYCE - wieś sołececka (poza Parkiem) w gminie Kłodawa. Warto zobaczyć znajdujący się w niej XIII wieczny późnoromański kościół z ciosów granitu. 

LIPY – osada niedaleko Łośna, na terenie Parku z budynkiem Leśnej Stacji Dydaktycznej Gorzowskiego Parku Krajobrazowego. Dawna niemiecka nazwa – LÜBESEE MUHLE – pochodzi od młyna założonego w 1730 roku nad jeziorem Lubieszewsko. Ze spisu dóbr klasztoru mironickiego, z dnia 26 listopada 1589 roku wynika, że w pobliżu jeziora Lubie istniał domek myśliwski – KÜHLEN MORGEN.

ŁOŚNO – wieś sołecka leżąca w otulinie Parku, na północ od Gorzowa. Niegdyś była tu huta szkła, zbudowana w 1746 roku (pozostałość domu nr 67). Na wzgórzu wznosi się kościół z 1913 roku.

MARZĘCIN – MARIENSPRING – jedyna wieś dawnego powiatu gorzowskiego, która nie przetrwała ostatniej wojny, ulegając całkowitemu zniszczeniu w 1945 roku.

Pozostał po niej tylko pomnik i tablica informacyjna (przy drodze Kłodawa-Mironice-Kabatki). Ta mała wieś swoje znaczenie w regionie podkreślała istniejącą tam kuźnicą z wieloma obiektami. Budowę kuźnicy rozpoczęło państwo pruskie w 1782 roku, w celu pokrycia zapotrzebowania na blachę, pręty oraz kartacze. Ze względu na wysokie koszty kuźnicę sprzedano w 1835 roku wytwórcy papieru z Landsberga (obecnego Gorzowa Wlkp.). Był nim Ernst Gotthilf Rätsch, który przerobił ją na młyn papierniczy i nadał nazwę na cześć swej córki – Źródło Marii – Marienspring. Od 1860 roku do lat 30-tych XX wieku istniał tam młyn zbożowy. Od 1942 roku, po przebudowie, młyn służył jako mieszkanie dla robotników leśnych i szkoła jednoklasowa. w wyniku ofensywy Armii Czerwonej i walk z hitlerowcami, mieszkańców wypędzono a domy spalono i nigdy nie odbudowano.

RYBAKOWO – wieś leżąca w otulinie Parku, na północny zachód od Gorzowa. Wieś powstała w związku z budową huty szkła, obecnie o zabudowie głównie letniskowej. Znajduje się tam kościół adaptowany z budynku straży pożarnej około 1930 roku.

SANTOCZNO – wieś leżąca w otulinie Parku, na północny zachód od Gorzowa, nad jeziorem Mrowinko Małe (23 ha). Niemiecka nazwa ZANZHAUSEN wywodzi się od nazwy rzeki Santoczna (ZANZE), która wypływa z jeziora Mrowinko Małe. Pierwsze wzmianki o miejscowości pochodzą z dokumentów ze spisu dóbr mironickich z roku 1589. w spisie urzędowym cysterskich Mironic z 1685 roku, znaleźć można informację o młynie ZANZMÜHLE, na miejscu którego w drugiej połowie XVIII wieku wybudowano hutę żelaza (kuźnice powstały na osobiste polecenie Fryderyka II Wielkiego), czynną do 1945 roku. w 1785 roku odlano tutaj niektóre elementy pierwszej niemieckiej maszyny parowej (Feuermaschine). Produkowano tam również artyleryjskie pociski rozpryskowe „kartacze”, zwłaszcza po roku 1783 i w okresie walk Napoleona. Dawny magazyn huty przebudowano na kościół, który został przekształcony i powiększony w 1780-1782 roku.

 

DANKÓW – miejscowość leżąca poza Parkiem. Wieś położona pomiędzy dwoma jeziorami: Dankowskim Wielgim i Jeziorem Kinołęka (potocznie zwanym Dankowskim Małym), na trasie łączącej Barlinek ze Strzelcami Krajeńskimi. Nazwa miejscowości pochodzi od niemieckiego słowa TANKOW. Historyczne znaczenie miejscowości podkreśla zespół budynków folwarcznych z XIXw., wybudowany w stylu neogotyckim. W tym samym stylu we wsi zachował się kościół z ok. 1840r. Przy południowym brzegu jeziora można podziwiać ruiny mauzoleum rodziny von Brand z około 1859r. Nad brzegiem jeziora rośnie ponad 500-letni dąb o obwodzie 730 cm.

 

---

Lasy, jeziora, świeże i czyste powietrze oraz zabytkowe elementy dziedzictwa kulturowego to najważniejsze atuty GPK. Właśnie one sprzyjają rozwojowi turystyki pieszej, rowerowej, wodnej oraz wędkowaniu i zbieraniu darów natury. Dlatego też zostały wytyczone szlaki ułatwiające uprawianie takiej turystyki, a także ścieżki dydaktyczno – rekreacyjne. Osoby uprawiające sporty wodne mogą skorzystać z usług ośrodków sportowo – rekreacyjnych, np. nad jeziorami Nierzym, Lubie, Duże Wełmino, które oferują wypożyczenie kajaków, łodzi, rowerów wodnych i żaglówek. W GPK znajdują się ośrodki tworzące bazę noclegowo-restauracyjną. Bardzo dobrze przygotowane do przyjęcia gości są ośrodki wypoczynkowe m.in. Zdroisku, Lipach, Przyłęsku. Ofertę uzupełniają kwatery agroturystyczne i pola namiotowe znajdujące się np. w Buszowie, Dankowie, Rybakowie. 

TRASY TURYSTYCZNE

Piesze

• Czerwony: fragment tego długiego szlaku przebiega przez południową część otuliny i skraj Parku (18 km). W Wojcieszycach wchodzi na teren lasu i duktami leśnymi przy jeziorze Ostrowite dociera do Santoczna z atrakcjami kulturowo-architektonicznymi (np.: kościół, lapidarium, wodospad na rzeczce Santocznej). Kontynuuje bieg przez las, rezerwat przyrody „Rzeka Przyłężek” i opuszcza obszar Parku na przedpolach miejscowości Brzoza. Dalej kieruje się do Strzelec Krajeńskich.
• Niebieski:  Prowadzi ze Skwierzyny, a na obszarze otuliny parku rozpoczyna się w okolicach jeziora Duże Wełmino. Prowadzi do miejscowości Santoczno, i jest to doskonała okazja do zapoznania się z atrakcjami kulturowo-architektonicznymi tej miejscowości, jak kościół przebudowany z huty żelaza, lapidarium, wodospad na rzeczce Santocznej.  Dalej trasa prowadzi już głównie przez teren leśny, wzdłuż licznych zbiorników wodnych: polodowcowych jezior rynnowych czy stawów hodowlanych. Swoje uroki kolejno ukazuje jezioro Mrowinko Małe, Mrowinko, Lubie. Przy jeziorze Lubieszewko przechodzi na teren Barlineckiego Parku Krajobrazowego.

 

Rowerowe

• Zielony: ten szlak rowerowy (34 km) jest dość wymagający, a do jego przejechania niezbędny będzie rower zdolny pokonać grząskie i piaszczyste fragmenty duktów leśnych, brukowane drogi leśne, i tylko  w niewielkim stopniu nawierzchnie asfaltowe. Wjeżdżając od południa w otulinę parku, docieramy do miejsca, w którym przed II wojną światową znajdowała się miejscowość Marienspring. Pod koniec wojny została spalona, a obecnie znajduje się tu pomnik i lapidarium. Następnie przekraczając od zachodu granicę parku, przemieszczamy się brukiem przez rezerwat przyrody „Dębina”.  Droga przechodzi w szutrową i typowo leśną ścieżkę przez Mszaniec do miejscowości Łośno (znajduje się tu sklep spożywczy). Dalej zmierzamy w kierunku Lip, gdzie mieści się siedziba biura parku krajobrazowego. Następnie przemieszczamy się przy jeziorach Lubie, Lubieszewko, Chłop, Mrowinko i Mrowinko Małe, a  leśno-jeziorny krajobraz zachęca do częstych przystanków.  W ten sposób dojedziemy do Santoczna – na trasie plaża nad jeziorem Mrowinko Małe, w centrum miejscowości lapidarium i wodospad na rzeczce. Dalszy ciąg trasy prowadzi na południowy zachód w stronę Gorzowa Wlkp., przez lasy otuliny parku, pod Wojcieszyce.
• Czarny:  szlak łączący – 5 km duktu leśnego, częściowo dość piaszczystego, który łączy szlak Zielony z Niebieskim.
• Czerwony (równoleżnikowy): bardzo długie odcinki tego szlaku prowadzą po drogach twardych o średnim natężeniu ruchu pojazdów, zarówno po asfalcie jak i po bruku (łącznie ok. 38 km). Są też znaczne fragmenty po duktach leśnych z piaszczystymi fragmentami. W dużej mierze trasa wiedzie po otulinie Parku. Kierując się od strony zachodniej, trasa wiedzie przez leśne ostępy Puszczy Gorzowskiej, gdzie warto zrobić sobie przystanek na Kabatkach, nad stawami rybnymi, czy w miejscu pamięci po miejscowości Marienspring. Następnie bruk doprowadzi nas do Mironic. Stąd drogą asfaltową przez Kłodawę wjedziemy ponownie do otuliny Parku. Bardzo długi odcinek będzie nas prowadził przez las, aż pod Łośnem zjedziemy na tzw. „drogę czołgową” i duktami dojedziemy do Santoczna (kościół, lapidarium, plaża, wodospad, sklep). Po posiłku regeneracyjnym można ruszać dalej brukiem przez las prosto do Wilanowa. Po drodze mijamy rezerwat leśny o nazwie „Wilanów” oraz pomnikowe drzewa przy samej drodze wjazdowej do Wilanowa i dalej do Wielisławic.
• Pomarańczowy: dość krótki, 11 km, lecz wymagający wysiłku od turysty, fragment przez bardzo urokliwą część wschodniej Puszczy Gorzowskiej, z lasami sosnowymi, łęgami, olsami i stawami połączonymi drobnymi ciekami. Prowadzi od ruin mauzoleum rodu von Brand nad jeziorem Dankowskim Wielgim, do Wielisławic i dalej polami do Strzelec Krajeńskich.
• Czarny: szlak łączący Czerwony i Zielony szlak rowerowy w Lipach nad jeziorem Lubieszewko ze szlakiem Niebieskim nad jeziorem Przyłęg. Prowadzi przez las drogą asfaltową między jeziorem Chłop i Chłopek oraz fragmentarycznie duktem leśnym przy jeziorze Przyłęg (7 km długości).

 

 

Ścieżki  dydaktyczne

• „Wokół jeziora Sulemińskiego” (ścieżka dydaktyczna przy ośrodku Azyl) – ścieżka składa się z dwóch pętli. Mała pętla - o długości ok. 2 km - biegnąca bezpośrednio wokół Jeziora Sulemińskiego, gdzie ulokowane są tablice edukacyjne przybliżające zagadnienia związane z przyrodą, lasem i pracą leśników. Duża pętla - o długości 9 km, biegnąca przez ciekawe, historyczne miejsca na terenie leśnictw: Santocko i Kłodawa. Jest to trasa okrężna i można ją rozpocząć w dowolnym miejscu, oznakowana czarnym bicyklem na białym tle.  Przemierzając szlak odwiedzić można jezioro Sulemińskie, użytki ekologiczne Torfowisko Górne i Dolne, punkt widokowy nad kanałem kłodawskim, spaloną wieś Marzęcin z wybijającym źródełkiem Marii i repliką dawnej dzwonnicy, czy pomnik leśniczego Hermanna Schulza zabitego w tym miejscu przez kłusowników, w 1923 roku.
• „Nad jeziorem Grabino” – szlak o długości 2,3 km znajdujący się w leśnictwie Łośno, zjazd z drogi Gorzów – Barlinek. Trasa  wiedzie wzdłuż zachodniego brzegu jeziora Grabino na północ, na najbliższym skrzyżowaniu dróg oddziałowych skręca na zachód, później na południe, zataczając pętlę. Na szlaku znajdują się liczne tablice edukacyjne oraz urządzenia turystyczne – ławki, stoły, oraz na południowym brzegu jeziora miejsce na ognisko. Parking nad jeziorem płatny od maja do października.
• Ścieżka kondycyjna „Mauzoleum” - usytuowana przy ogólnodostępnym miejscu biwakowania nad jeziorem Dankowskim Wielgim w Dankowie. Wyposażona jest w liczne tablice dydaktyczne, elementy sprawnościowe (płotki, drabinki) oraz miniatury urządzeń łowieckich. Trasa ścieżki biegnie wokół naturalnie uformowanego przez lodowiec pagórka, w otoczeniu 170-letnich drzew. Długość około 500 m. W pobliżu obiektów znajduje się Leśne Centrum Ekologiczne w Dankowie.

Szlak konny:

• Polsko – niemiecki szlak konny – z parku przyrody „Märkische Schweiz” do Puszczy Noteckiej (ok. 230 km) – w GoPK ok. 27 km

Szlak kajakowy:

• Na rzece Santoczna: Mrowinko Małe – Mrowinko – Lubie (ok. 3,5 km)

 

---

Niedaleko Gorzowa Wielkopolskiego, w miejscowości Lipy nad jeziorem Lubie, znajduje się Leśna Stacja Dydaktyczna, w której znajduje się biuro terenowe Gorzowskiego Parku Krajobrazowego oraz Parku Krajobrazowego „Ujście Warty”. Biuro pełni także funkcję ośrodka edukacyjnego, przygotowanego do prowadzenia zajęć w zakresie nauk przyrodniczych...

Leśną Stację Dydaktyczną otaczają jeziora, lasy, łąki oraz torfowiska Gorzowskiego Parku Krajobrazowego. Na terenie stacji znajduje się obszerna, zadaszona wiata z paleniskiem do smażenia kiełbasek. Leśna Stacja jest licznie odwiedzana przez dzieci i młodzież z różnych placówek oświatowych m.in. z przedszkoli, szkół podstawowych oraz uczelni wyższych.